حفاظ شاخ گوزنی تهران

تاثیر حفاظ شاخ گوزنی تهران بر دیوار تهران در این مدل که از تراکم تعداد زیادی میله با لبه های تیز تشکیل شده است. این حفاظ ها متراکم و حجیم هستند و عرض دیوار را به طور کامل پوشش می دهند. این مدل در اندازه های مختلف تولید می شود.

این حفاظ به شکل گل طراحی شده است. این مدل هم ظاهر بسیار زیبایی دارد و هم ایمن ترین حفاظ است. زمانی که می خواهند این حفاظ را رنگ کنند به صورت ترکیبی از دو رنگ استفاده می شود و به همین علت گران ترین نوع حفاظ است.

 حفاظ شاخ گوزنی تهران بر دیوار حفاظ شاخ گوزنی تهران همانطور که از اسم آن پیدا است از ساختار شاخ گوزن الهام گرفته است. حفاظ شاخ گوزنی به دلیل انشعابات گسترده تر، تیز و متراکم تر ایمن ترین و مناسب ترین حفاظ برای محافظت از ساختمان محسوب می شود.

حفاظ روی دیوار نصب میشوند و ضمن افزایش ارتفاع دیوار ساختمان را از ورود سارقین محافظت میکنند سارقین و افراد غریبه با مشاهده حصار شاخ گوزنی روی دیوار به هیچ عنوان جسارت بالا رفتن از آن را نخواهند داشت زیرا آنها به خوبی می دانند در صورت بالا رفتن از دیوارهایی که مسلح به حفاظ شاخ گوزنی هستند.

تاثیر حفاظ شاخ گوزنی بر دیوار این حفاظ شاخ گوزنی تهران مدرن در طرح ها اندازه ها و رنگ های مختلفی وجود دارند واز این رو با انواع مختلف طراحی نمای ساختمان نیز سازگار می باشند. همچنین حفاظ های شاخ گوزنی بسیار با کیفیت هستند به هیچ عنوان رنگ آنها از بین نمی رود و هرگز زنگ نمی زنند.

همچنین این حفاظ شاخ گوزنی تهران به دلیل قرار گرفتن انشعابات تصادفی آن که همانند ساختار شاخ گوزن است در بالای ساختمان، همانند شاخه های بی برگ درخت که گویی در پشت ساختمان قرار دارند به نظر می رسند و از این نظر دارای منظره طبیعی می باشند.

 

حفاظ شاخ گوزنی تهران در بسیاری از مناطق ایران نیز برای جلوگیری از ورود حیوانات وحشی و افراد به داخل مزارع از شاخه شکسته درختان استفاده میشد که چیدمان این شاخ و برگ‌ها درست شبیه به شاخ گوزن و با الهام از آن ساخته میشد.

در این میله گرد‌ها هم از شاخ‌های گوزن و سایر حیوانات الهام گرفته شد و هنوز هم از حفاظ شاخ گوزنی به عنوان یکی از مؤثرترین انواع حفاظ دیوار استفاده میشود امروزه از این نوع نرده حفاظ دیوار بیشتر بر روی دیوار ساختمان استفاده میشود.

بهترین نوع حفاظ امنیتی میباشد چه به لحاظ زیبایی و طرح ورنق و چه به لحاظ استحکام قیمت این حفاظ از سایر حفاظ امنیتی بالاتراست رنگ کاری و تولید این حفاظ دقت بالا و ظرافت خاصی است و این مدل از حفاظ تولیدی ما جز زیباترین حفاظ ها میباشند.

حفاظ شاخ گوزنی تهران از نکات مثبت مثال زدنی این حفاظ امنیت بسیار بالا آن است و برای تست این قضیه مشاهده خواهید کرد که در صورتی که حفاظ را بر روی زمین قرار دهید می بینید که امکان عبور ازبین و روی آن ها وجود ندارد. همین شرایط در هنگام نصب آن ها برروی دیوار پیش خواهد آمد و امکان عبور افراد از روی دیوار ساختمان نخواهد بود شما می توانید از کاربردی بودن این محصول مطمئن باشید و با خیالی آسوده نسبت به خریداری آن اقدام کنید.

حفاظ شاخ گوزنی از نظر ارتفاع در اندازه های ۷۰ الی ۹۰ سانت تولید و ساخته میشوند اما ایده آل ترین اندازه برای نرده لیلیوم ارتفاع ۹۰ سانتیمتر میباشد و در واقع در عین حال مطلب مشخصی است که هر چه یک حفاظ بلند باشد عبور از آن ناممکن خواهد شد با این حال با توجه به تجارب ساخت و نصب حفاظ لیلیوم در کارگاه ما اندازه و ارتفاع آنها نباید از ۷۰ سانتیمتر کمتر شود زیر پایین تر از این اندازه عبور از حفاظ ساده و راحت خواهد شد.

 

حفاظ دیوار

یکی از انواع پرکاربرد حفاظ دیوار حفاظ شاخ گوزنی میباشد  که از هر تولیدکننده‌ نرده حفاظ دیوار پرس و جو کنیم هیچ کس نمی داند که این محصول را به چه صورت طراحی کردند و یا چه کسی ابتدا این محصول را به تولید کرده است. حفاظ دیوار شاخ گوزنی در کشور روسیه مورد استفاده قرار گرفته همچنین در کشور عزیزمان ایران و دیگر کشورها با استفاده شاخه شکسته درختان و بوته ها برای پوشش دادن و محافظت از مرزهای مختلف در برابر حیوانات وحشی و یا افراد سارق در داخل این مکان ها استفاده می شده است.

 

در مناطق شمالی موجود در کشور عزیزمان ایران استفاده از حفاظ دیوار به شکل شاخ گوزنی رایج بوده و شاخه های حفاظ دیوار را به صورتی طراحی کرده که این طراحی به فطرت انسان در مواجهه و خطرات و همچنین از شاخه گوزن ها الهام گرفته است.

موارد بسیار زیادی که در زمینه های طراحی این حفاظ ها صورت گرفته و با توجه به خطر افتادن درختان و عدم استفاده از درختان شکسته به جای این موارد از میلگرد های نوک تیز و مانند بوته که پیچیده می باشند برای انواع مختلف حفاظ دیوار استفاده می شود. در مورد انواع مختلف حفاظ دیوار که امروزه مورد استفاده قرار می گیرد بهتر است بگوییم که از بوته برای ساخت آنها الهام گرفته شده است. هیچ شرکتی تاکنون ادعا نکرده است که مالکیت طراحی حفاظ دیوار را برای خود به ثبت رسانده است.

 

از انواع حفاظ دیوار نوع بوته می باشد که این نوع حفاظ در نوع خود پر طرفدار به حساب می‌آید که بعد از حفاظ دیوار شاخ گوزنی به بازارهای مختلف عرضه شده است. در حالت کلی می توان گفت علت عرضه حفاظ دیوار بوته‌ ای نقطه ضعف موجود در حفاظ دیوار شاخ گوزنی بود چرا که در حفاظ دیوار بوته ای نرده روی دیوار طراحی می شود که به جای استفاده از شاخ گوزن از حالت پیچش بوته ها در آن استفاده شده و در حالت های بسیار زیادی وجود دارد، که در نتیجه بالا رفتن از این حفاظ ها و گذشتن از آنها بسیار سخت تر از مدل حفاظ دیوار شاخ گوزنی می باشد. طراحی حفاظ دیوار بوته به گونه‌ای است که زیبایی و پر بودن آن از حفاظ های تیز شکل بیشتر می باشد و زیبایی خاصی به آن بخشیده است و آنچه که مانع مستحکم بودن آن در برابر انواع سارقان و دزدان به حساب می آید تمامی این موارد باعث شده که این حفاظ به یک حفاظ بسیار محبوب برای انواع ساختمان ها تبدیل گردد. در حفاظ دیوار بوته ای از چهار ردیف اصلی و فرعی استفاده می گردد که وجود یک ردیف اضافه باعث شده تا عرض حفاظ متراژ بیشتری داشته و همچنین وجود عرض های بسیار زیاد موجود در این حفاظ دیوار با پوشش بسیار خوبی برای عرض دادن به حفاظ به وجود بیاید.

در حالت کلی امروزه در بحث امنیت ابتدا به عرض دیوار و پوشاندن آن توجه می گردد و سپس به موضوع ارتفاع آن توجه می‌شود و دلیل این موضوع نیز این می باشد که فرد دزد دیگر نتواند بر روی دیوار حرکت کند و با توجه به عرضی که در حفاظ دیوار وجود دارد حرکت سارق کند می شود. در حالت کلی بوته ای با توجه به جوشکاری بسیار مناسب و رنگ کوره ای که دارد می تواند انتخاب مناسبی برای فردی که قصد خرید یک حفاظ بسیار مناسب، جهت ایجاد امنیت برای دیوار و ساختمان مورد نظر خود را دارد، باشد. در حالت کلی قیمت بوته ای نسبت به حفاظ شاخ گوزنی چیزی در حدود ۱۵ درصد گران‌تر بوده و دلیل این موضوع نیز امنیت بهتر آن و همچنین مقدار متریال بیشتر به کار رفته در این نوع حفاظ می باشد. در این نوع تمامی پارامترها اعم از رنگ‌آمیزی و جوشکاری و حمل و نقل با حفاظ شاخ گوزنی برابر بوده و قیمت تمام شده یکسانی دارد. در حالت کلی پیشنهاد می شود در صورت استفاده از حفاظ دیوار شاخ گوزنی ارتفاع آن را ۹۰ و یا ۱۰۰ سانتیمتر در نظر بگیرید و در صورت استفاده از حفاظ دیوار بوته ای می توان ارتفاع آن را چیزی در حدود ۸۰ و یا ۷۰ سانتیمتر در نظر گرفت که در عمل فاصله ۱۵ درصدی موجود در حفاظ شاخ گوزنی را به چیزی در حدود ۵ درصد کاهش می دهد. با توجه به یکسان بودن متریال و قیمت نهایی این نوع حفاظ و وجود نداشتن تفاوت فاحشی میان قیمت این نوع حفاظ ها پیشنهاد می گردد تا از حفاظ بوته ای به جای حفاظ شاخ گوزنی استفاده نمایید.

 

دیگر از انواع حفاظ دیوار و ساختمان حفاظ نیزار می باشد به عنوان یک انتخاب بسیار مناسب برای افراد سخت پسند و افرادی که می‌خواهند محصول باکیفیت داشته باشند مورد استفاده قرار می گیرد. برای افرادی که حفاظ های کلاسیک را دوست دارند و از شلوغ بودن مکان مورد نظر و بدشان می آید استفاده از حفاظ نیزار یک گزینه بسیار مناسب می باشد. اولین حفاظ نیزار در منطقه لواسان نصب شد و توانست به محبوبیت بسیار بالایی دست پیدا کند. حفاظ نیزار با الهام از نیزارها و بوته های قوس دار طراحی و تولید می گردد. حفاظ نیزار به عنوان نسل سوم حفاظ های روی دیوار به حساب آمده و از نوع کلاسیک می باشد و با توجه به طراحی ساده به عنوان یک حفاظ بسیار پر تراکم و غیر قابل نفوذ به حساب می آید. حفاظ ساختمان نیزار برخلاف حفاظ شاخ گوزنی و یا حفاظ ساختمان بوته ای که شاخه های بسیار زیاد دارد و همچنین با توجه به رنگ های بسیار زیادی که در این نوع حفاظ ها مورد استفاده قرار می گرفت به عنوان بزرگترین ایراد آنها به حساب آمده و همچنین بحث رنگ آمیزی این نوع حفاظ ها نیز بسیار سخت می باشد.

در حفاظ نیزار با توجه به دو میله بلند که در قسمت عرضی این نوع حفاظ وجود دارد ایمنی بسیار زیادی را به وجود آورده است. بزرگترین مزیت استفاده از حفاظ نیزار کم بودن شاخه های اصلی آن می باشد، به این دلیل که در هنگام ساخت حفاظ نیزار از سمت چپ و راست دو شاخه به عنوان حفاظ اصلی در نظر گرفته می شوند که این دو خود به عنوان گزینه اصلی برای مقاومت در برابر هجوم دزدان و سارقان به حساب می‌آید. در حالت کلی بهترین اندازه برای حفاظ دیوار نیزار یک متر الی یک متر و بیست سانتی متر می باشد و به هیچ وجه نباید برای این نوع حفاظ اندازه کمتر از این مقدار در نظر بگیریم. در حالت کلی حفاظ نیزار تنها در موارد مختلف از جمله ویلاها، منازل و یا ساختمان های بلند مورد استفاده قرار بگیرد در مورد قیمت حفاظ ساختمان نیزار باید بگویم که این نوع حفاظ دیوار چیزی در حدود ۳۰ درصد از انواع مختلف حفاظ بوته ای و حفاظ شاخ گوزنی گرانتر بوده و دلیل این موضوع نیز استفاده از ابزار انسانی برای نوع چیدمان این نوع حفاظ دیوار می باشد. همچنین رنگ آمیزی حفاظ نیزار از نوع پودری الکترواستاتیک می باشد. در حالت کلی در صورتی که می خواهید از محصول با کیفیت و مناسب برای حفاظت از مکان مورد نظر خود استفاده نمایید پیشنهاد می‌شود تا از حفاظ نیزار استفاده کنید چرا که کمتر کسی است که از این نوع حفاظ رضایت کامل را نداشته باشد.

 

حفاظ ساختمان

حفاظ ساختمان حفاظ های میله­ای قدیمی به علت طراحی ساده تر و ضخامت کم تر، در کنار نازیبا بودن، ایمنی کمتری نسبت به بالا رفتن افراد غریبه و سارقین از آن دارند زیرا سارقین با کمی دقت و بریدن و خم کردن میله­های نازک آن و حتی در بعضی موارد با کمک گرفتن از آن می توانند به راحتی از آن ها عبور کنند.، ولی این معایب، در مورد حفاظ شاخ گوزنی صدق نمی کند، زیرا این حفاظ در کنار طراحی بصری زیبا و چشم نواز آن، ضخامت مناسب و استانداردی دارد و در تمام زوایایش مجهز به نیزه های تیز و برنده می باشد و به بی رحم ترین شکل ممکن به فردی که قصد بالا رفتن از آن را داشته باشد (البته در صورتی که بتواند در کنار آن بایستد!) جراحات جبران ناپذیری وارد می کند.

حفاظ ساختمان این حفاظ های شاخ گوزنی مدرن در طرح ها، اندازه ها و رنگ های مختلفی وجود دارند واز این رو با انواع مختلف طراحی نمای ساختمان نیز سازگار می باشند. همچنین حفاظ های شاخ گوزنی بسیار با کیفیت هستند و رنگ آنها از نوع پیسوله میباشد به هیچ عنوان رنگ آنها از بین نمی رود و هرگز زنگ نمی زنند. همچنین این حفاظ های شاخ گوزنی به دلیل قرار گرفتن انشعابات تصادفی آن (که همانند ساختار شاخ گوزن است) در بالای ساختمان، همانند شاخه های بی برگ درخت که گویی در پشت ساختمان قرار دارند به نظر می رسند و از این نظر دارای منظره طبیعی می باشند. از زیباترین حفاظ های شاخ گوزنی، می توان حفاظ دو رنگ لیلیوم را نام برد که با داشتن گل های بی رحم تیز و برنده آن حداکثر حفاظت و زیبایی را درکنار هم برای مصرف کنندگان با سلیقه به ارمغان می آورد.

حفاظ ساختمان از آنجایی که می دانیم محصولات تقلبی فراوانی با حیله قیمت پایین تر در بازار وجود دارند و همینطور با توجه به اهمیت غیر قابل انکار حفاظ شاخ گوزنی برای محافظت از ساختمان ها در برابر ورود افراد غریبه و سارقین، طبیعتا خرید حفاظ شاخ گوزنی با ضمانت، از یک فروشگاه معتبر نیز اهمیت دوچندان خواهد داشت و خیال شما را از بابت کیفیت خریدتان آسوده می کند.

کارشناسان ما پس از بازدید از ساختمان شما، متراژ، نوع، تراکم و … مناسب برای شما را که بیشترین امنیت مورد نیاز شما را برایتان به ارمغان بیاورد و با بودجه و سلیقه شما سازگار باشد به شما توصیه خواهند کرد. همچنین باید خاطر نشان کرد که با توجه به امنیت بالای این حفاظ های شاخ گوزنی حتی نصب این نوع حفاظ ها نیز کار خطرناکی است و بهتر است خودتان اقدام به نصب آن نکنید  و نصب آن را به کارشناسان بیمه شده ما که در این امر تبحر لازم را دارند بسپارید.

 

حفاظ ساختمان این موضوع بدیهی است زمانی که ما یک حفاظ مناسب را برای ساختمان و یا بنای مورد نظر را انتخاب می کنیم ، مکان مورد نظر امنیت بسیار بالایی خواهد داشت ، با این حال هنوز بسیاری از افراد از روش های سنتی و قدیمی برای ایجاد امنیت و کار مورد نظرشان استفاده میکنند

 

به عنوان مثال هنوز برخی از افراد معتقدند که استفاده از شیشه خورده بر روی سطح دیوار مورد نظر این امکان را به وجود می آورد تا فرد سارق نتواند به مکان مورد نظر وارد شود اما باید بگویم که به هیچ وجه اینگونه نبوده و سارقان به راحتی با استفاده از یک پارچه مقاوم از روی دیوار مورد نظر عبور کرده و به آسانی به آن سمت دیوار وارد می کردند و هیچ گونه سختی و مشقت برای آنها ایجاد نمی گردد. همچنین بعضی از افراد بر این باورند که هزینه زیاد برای تامین امنیت ساختمان از جایگاه ویژه ای برخوردار نمی‌باشد.

اما باید بگویم که این تصور نیز غلط است. چرا که در صورتی که سارقین بتوانند از روی دیوار مکان مورد نظر عبور کنند و وارد محوطه ساختمان شوند کار تمام بوده و به آسانی می‌توانند به مکان‌های مختلف در ساختمان نفوذ پیدا کند و در صورتی که مانعی فیزیکی و یک جسم تیز و برنده مانند حفاظ شاخ گوزنی بر سر راه آنها سد گردد تا حدود زیادی از سرعت آنها کاسته شده و همچنین مانع عبور آنها از دیوار مورد نظر می گردد. امروزه با توجه به پیشرفت روز افزون تکنولوژی در زمینه های مختلف، آدمی به فکر استفاده از حداکثر تجهیزات و امکانات برای ایجاد یک مانع محکم و پر قدرت فیزیکی در برابر هجوم سارقان و دزدان می باشد و یکی از این موارد استفاده از حفاظ شاخ گوزنی می باشد که در آن یک سری نرده ها و میلگرد های بسیار تیز و برنده وجود دارند که در حکم یک نیزه بوده و می تواند برای فردی که قصد عبور از این نیز را دارد ایجاد صدمات جانی بسیار زیادی کرده و حتی کشنده باشد. مسلما می توان گفت استفاده از حفاظ شاخ گوزنی با توجه به میله های فولادی که در آن به کار رفته است می‌تواند مشکلات و صدمات بسیار زیادی را برای افراد سارق و مهاجم ایجاد نموده و حتی آنها را از فکر تهاجم به مکان مورد نظر منصرف می نماید.

 

حفاظ شاخ گوزنی فلز حفاظ

فلز حفاظ در واقع حفاظ شاخ گوزنی را میتوان یک ترکیب از قطعات فلزی میلگرد برنده و تیز تعریف نمود که با جوشکاری فلزات به هم متصل شده اند. این نوع طراحی حفاظ برای رسیدن به بیشترین ایمنی و استحکام است که با طرح های ویژه جلوه های خاصی را همراه با ایمنی بالا دارد .

فلزحفاظ جزو حفاظ ‌های نسل جدید به شمار می‌رود به این شکل قدمت چندانی ندارد طراحی این حفاظ به گونه ای میباشد که الهام گرفته از شاخ گوزن میباشد و بیشتر برای منازل و ساختمان‌هایی که دارای فضاهای باز مانند حیاط ، بالکن یا حیاط خلوت ویلایی می‌باشند به کار می‌رود.

این محصول در عین زیبایی و به دلیل شاخک های به هم متصل شده که توسط جوش برق و نوک بسیار تیز حفاظ شاخ گوزنی که توسط دستگاه برش قبل از مونتاژ برش میخورد که توسط افرادی کار آزموده در کنار هم به صورت زنجیری جوش داده خواهند شد و به صورت متراکم در طول و عرض ساخته می شود.

به علت زیبایی، استحکام، قابلیت ساخت برای انواع طول و عرض و ارتفاع و تراکم، و مقدار افزایش امنیت، با اقبال عمومی رو به رو شده است.درواقع میلگردهای نوک تیز جوش خورده با تراکمی که دارند به کسی که بخواهد از آن‌ها عبور کند آسیب میرسانند و مانع عبور می‌شوند و با این روش امنیت ساختمان شما را برقرار می کند.

فلزحفاظ  در رنگ های گوناگون توسط درخواست کنندگان محترم ساخته می شود. این حفاظ ها با وجود ظاهری زیبا که به سر در ساختمان ها می دهد جنبه ی امنیت را دارد به دلیل تراکم و تیز بودن لبه های حفاظ و همین ساختار باعث شده تا عبور از روی این حفاظ غیر ممکن باشد.

 

عبور از بالای حفاظ شاخ گوزنی غیر ممکن میباشد.

استحکام بسیار بالایی در برابر شرایط آب و هوایی را دارا میباشد.

خمکاری های روبه بیرون و در جهت های مختلف حفاظ شاخ گوزنی مانع ایستادن در کنار آن ها میشود.

تراکم بالای نیزه های موجود، نشان دهنده امنیت بالای حفاظ شاخ گوزنی فلزحفاظ  میباشد.

هزینه نگهداری و بازسازی بسیار کمی را نسبت به سایر حفاظ ها را دارد.

تراکم نیزه های موجود در حفاظ شاخ گوزنی فلزحفاظ  قابل تغییر میباشد.

در مورد عرض این حفاظ ها نیز به همین صورت میتوان عمل نمود .

قیمت حفاظ شاخ گوزنی در هر یک متر محاسبه میشود .به خاطر زیاد بودن شاخکهای در هم تنیده شده و نوک تیز داشتن عبور از حفاظ شاخ گوزنی را غیر ممکن می کند.

برای نمای ساختمان ارزش دکوراسیون بسیار بالایی را دارد و زیبایی را دوچندان میکند.

 

فلز حفاظ پس از ساخت حفاظ در کارگاه و انتقال آن به محل مورد نظر، شما دو راه برای نصب حفاظ شاخ گوزنی خواهید داشت.

اول اینکه خودتان اقدام به نصب حفاظ کنید . طبق تجربه این کار اصلا پیشنهاد نمیشود. چون اولا شما تجربه در نصب حفاظ های ساختمانی ندارید و ممکن است با توجه به تیز و برنده بودن حفاظ به خود آسیب برسانید .

دوم افراد متخصص در این زمینه که تجربه نصب حفاظ شاخ گوزنی و انواع حفاظ ساختمانی را دارند قطعا بهتر می توانند با نصب درست و مناسب حفاظ امنیت ساختمان شما را تامین کنند . همچنین اگر حفاظ به شکل مناسب بر روی دیوار قرار نگیرد ممکن است با کمترین فشار پین ها از سوراخ های ایجاد شده بر روی دیوار خارج خواهند شد و در نهایت حفاظ از محل روی دیوار خارج میشود .

برای نصب حفاظ شاخ گوزنی فلزحفاظ ، معمولا بر روی سطح بالای دیوار سوراخ هایی ایجاد می شود تا بتوان از طریق آن و با استفاده از پین ، حفاظ را بر روی دیوار نصب کرد . پس از جوش کاری پایه ها نیاز است حفاظ ها را به یک دیگر متصل کنند تا از این طریق بتوانند استحکام آن را بهبود بخشند.

برای نصب حفاظ شاخ گوزنی فلزحفاظ  نیاز به تخریب بیش از اندازه دیوار نیست ، به همین علت نصب میتواند برای ساختمان در حال سکونت نیز با سرعت انجام شود.

امکان نصب حفاظ شاخ گوزنی با استفاده از روش شاسی کشی بر روی درب فلزی وجود دارد. به این شکل یک آهن پروفیل مطابق با شکل بالای در نصب شده و سپس حفاظ به آن جوش داده خواهد شد.

 

ورزش

امروزه ورزش زنان نیز جایگاه خاصی در مجامع بین‌المللی پیدا کرده‌است.

واژه ورزش که از دیرباز معنای تمرین و ممارست داشت به هنگام تصویب «قانون ورزش اجباری در مدارس» در ۱۶ شهریور ماه ۱۳۰۶ خ به‌طور رسمی به معنای امروزی وارد قاموس واژگان دولتی ایران شده‌است

 

علوم طبیعت > علوم پزشکی (طب) > پزشکی > بیماریها

کم خونی یا آنمی به معنی کمبود تعداد گویچه‌های قرمز خون است. کم خونی دارای انواع مختلف است که می‌تواند به علت عدم سنتز هموگلوبین ، کمبود آهن در ساختار هموگلوبین ، دفع بسیار سریع یا تولید بسیار آهسته گلبولهای قرمز باشد.

 

اطلاعات اولیه

تقریبا تمامی اکسیژنی که در خون حمل می‌گردد، به هموگلوبین موجود در گلبولهای قرمز خون متصل می‌باشد. گلبولهای قرمز طبیعی انسان ، دیسکهای مقعرالطرفین کوچک با قطر 9 - 6 میکرومتر می‌باشند. این سلولها از سلولهای بنیادی پیش ساز به نام هموسیتوبلاستها در مغز استخوان ساخته می‌شوند. در طی فرایند بالغ شدن گلبولها ، سلولهای بنیادی تولید سلولهای دختری می‌نمایند که مقادیر زیادی هموگلوبین ساخته و سپس اندامکهای داخل سلولی مانند هسته ، میتوکندری و ... را از دست می‌دهند. فعالیت اصلی گلبول قرمز ، حمل هموگلوبین است که با غلظت بالا به صورت محلول در سیتوزول وجود دارد.

 

اهمیت زیاد توالی اسید آمینه‌ای در تعیین ساختمانهای دوم ، سوم و چهارم پروتئینهای کروی و بنابراین اعمال بیولوژیک آنها به خوبی در بسیاری از بیماریهای خونی مانند کم خونی داسی شکل در انسان قابل شرح می‌باشد. از لحاظ ژنتیکی ، بیش از 300 نوع هموگلوبین شناخته شده در جمعیتهای انسانی وجود دارد. بیشتر این انواع ناشی از تفاوتهایی در یک ریشه اسید آمینه می‌باشند. در اغلب موارد این اثرات بر روی ساختمان و عملکرد جزئی بوده، ولی گاهی می‌تواند وخیم بوده و به بیماریهای خونی و کم خونی منجر شود.

تاریخچه

اولین قدم در درک ژنتیک امراض هموگلوبین در سال 1949 بوسیله "نیل" (Neel) برداشته شد. او نشان داد مبتلایان به اختلالات خونی که به مرض سلولهای داسی شکل معروف است نسبت به یک ژن که همین اختلال با شدت کمتر را در هر دو والد هتروزیگوس بوجود می‌آورد، به صورت هموزیگوس هستند. چند سال بعد و همکارانش مرض سلولهای داسی شکل را به عنوان نخستین بیماری مولکولی که در آن هموگلوبین غیر طبیعی باعث نقص می‌شد، تشخیص دادند. سپس اینگرام (Ingram) متوجه شد نقص هموگلوبین در مرض سلول داسی شکل در اثر جایگزینی فقط یکی از 287 اسید آمینه مولکول هموگلوبین است.

ساختمان و عمل هموگلوبین

ورزش هموگلوبین ناقل تنفسی در گلبولهای قرمز مهره‌داران و در برخی از بی‌مهره‌گان و در گره‌های ریشه خانواده نخود یافت می‌شود. مولکول دارای 4 قسمت است. هر واحد دارای 2 قسمت است: یک زنجیره پلی‌پپتید به نام گلوبین و یک گروه پروستتیک (غیر پروتئینی) به نام "هم" (Heme) که یک رنگدانه حاوی آهن است که با اکسیژن ترکیب شده و به مولکول قدرت انتقال اکسیژن می‌دهد. در تمام هموگلوبین‌ها قسمت "هم" یکسان است و تغییرات ژنتیکی فقط محدود به قسمت گلوبین می‌گردد.

در هموگلوبین افراد بالغ قسمت پروتئینی مولکول از دو نوع زنجیره پلی‌پپتیدی ساخته شده: زنجیره آلفا دارای 141 اسید آمینه که ژن آن روی کروموزوم 16 قرار دارد و زنجیره بتا دارای 146 اسیدآمینه که ژن آن روی کروموزوم 11 قرار دارد. از نظر انتخاب طبیعی ، تعداد جایگزینیهای اسیدهای آمینه در ساختار هموگلوبین محدود است. فقط آن گروه از جایگزینی‌هایی که به عمل مولکول آسیبی نمی‌‌رسانند می‌توانند باقی بمانند. موضع اتصال آهن در انواع زنجیره‌های گلوبین انسان و دیگر گونه‌های مهره داران ثابت است. بیشتر هموگلوبین‌های غیر طبیعی در اثر جهشهای نقطه‌ای در ژنهای ساختمانی که ترتیب آمینو اسید را در یکی از زنجیره‌ها کد می‌کند اتفاق می‌افتد و بعضی دیگر در اثر مکانیزمهای مولکولی دیگر بوجود می‌آیند.

آنمی ناشی از دفع خون

ورزش بعد از خونریزی سریع ، بدن پلاسما را در ظرف 3 - 1 روز جایگزین می‌کند اما این امر یک غلظت پایین گویچه‌های سرخ خون را به جای می‌گذارد. اگر خونریزی دومی بوجود نیاید، غلظت گویچه‌های سرخ خون معمولا در ظرف 6 - 3 هفته به حد طبیعی باز می‌گردد. در خونریزی مزمن ، شخص بکرات نمی‌تواند مقدار کافی آهن از روده جذب کند تا هموگلوبین را به همان سرعتی که از دست می‌دهد، تشکیل دهد. در این حال گویچه‌های سرخ با هموگلوبین بسیار کم در داخلشان تولید می‌شوند و منجر به بروز آنمی هیپوکرومیک میکروسیتی می‌شوند.

آنمی آپلاستیک

آپلازی مغز استخوان به آن معنی است که مغز استخوان فاقد عمل طبیعی خود است. به عنوان مثال ، شخصی که در معرض تشعشع گاما از یک انفجار هسته‌ای قرار می‌گیرد ممکن است دچار تخریب کامل مغز استخوان و متعاقب آن در ظرف چند هفته مبتلا به آنمی کشنده شود. به همین ترتیب درمان بیش از حد با اشعه ایکس ، بعضی مواد شیمیایی صنعتی و حتی داروهایی که شخص ممکن است نسبت به آنها حساس باشد می‌توانند همین اثر را ایجاد کنند.

آنمی مگالوبلاستی

فقدان ویتامین B₁₂، اسید فولیک و فاکتور داخلی مخاط معده می‌توانند منجر به تولید مثل بسیار آهسته اریتروبلاستها شوند. در نتیجه ، این سلولها بسیار بزرگ شده و شکلهای غیر عادی پیدا می‌کنند و مگالوبلاست نامیده می‌شوند. آتروفی مخاط معده یا در فقدان معده در نتیجه برداشتن کامل آن با عمل جراحی ایجاد می‌شود می‌تواند منجر به آنمی مگابلاستی شود.

 

بیماران مبتلا به "اسپیروی معده که در آن اسید فولیک ، ویتامین B₁₂ و سایر ترکیبات ویتامین B به خوبی جذب نمی‌شوند غالبا دچار آنمی مگالوبلاستی می‌گردند. این گویچه‌ها دارای غشای شکننده هستند و به آسانی پاره شده و شخص را دچار کمبود تعداد کافی گویچه سرخ می‌سازند.

آنمی همولیتیک

بسیاری از ناهنجاریهای مختلف گویچه‌های سرخ که بیشترشان ارثی هستند، گویچه‌های سرخ را شکننده می‌سازند، بطوریکه هنگام عبور از مویرگها و به خصوص هنگام عبور از طحال به آسانی پاره می‌شوند و منجر به آنمی شدید می‌شوند. برخی از انواع این کم خونی به قرار زیر است.

اسفروسیتوز ارثی

در این بیماری گویچه‌های سرخ کوچک بوده و به جای اینکه به شکل صفحات مقعرالطرفین باشند، کروی هستند. این گویچه‌ها نمی‌توانند فشرده شوند، زیرا فاقد ساختمان کیسه‌ای شکل سست غشای گویچه‌های طبیعی هستند. این گویچه‌ها هنگام عبور از طحال حتی با یک فشار مختصر ، به آسانی پاره می‌شوند.

آنمی داسی شکل

این نوع کم خونی در حدود 0.3 درصد تا یک درصد در سیاه پوستان غرب آفریقا و آمریکا وجود دارد. گویچه‌ها محتوی یک نوع غیر طبیعی هموگلوبین به نام هموگلوبین S هستند که به علت زنجیره‌های بتای غیر طبیعی هموگلوبین ایجاد می‌شود. هنگامی که این هموگلوبین در معرض فشارهای کم اکسیژن قرار می‌گیرد، به صورت بلورهای درازی در داخل گویچه سرخ رسوب می‌کند. هموگلوبین رسوب کرده به شکل داس ، به غشا گویچه آسیب می‌رساند و غشا شکننده شده و آنمی شدید ایجاد می‌گردد.

تالاسمی

تالاسمیها یک گروه متجانس از اختلالات سنتز هموگلوبین هستند که نقص پایه‌ای آنها در ساختمان مولکول نبوده بلکه کاهش در سنتز زنجیره‌های آلفا یا بتا می‌باشد. این اختلال باعث بهم خوردن توازن سنتز زنجیره گلوبین شده، و لذا زنجیره‌های گلوبین اضافی ته نشین می‌شوند، نتیجتا رشد و بقای گلبولهای قرمز به خطر می‌افتد. دو گروه اصلی تالاسمی شناخته شده است: تالاسمی آلفا که در آن سنتز زنجیره آلفا کاهش یا قطع می‌شود و تالاسمی بتا که در آن سنتز زنجیره بتا با مشکل رو به رو می‌شود.

اثرات کم خونی بر روی سیستم گردش خون

ویسکوزیته خون تقریبا بستگی کامل به غلظت گویچه‌های سرخ خون دارد. در آنمی شدید ویسکوزیته ممکن است به جای رقم طبیعی حدود 3 برابر به یک و نیم برابر ویسکوزیته آب سقوط کند. این امر مقاومت در برابر جریان خون را در رگهای محیطی کاهش می‌دهد و لذا مقدار بسیار زیادتری خون نسبت به حالت طبیعی در بافتها جریان پیدا کرده و به قلب باز می‌گردد. هیپوکسی ناشی از کاهش انتقال اکسیژن توسط خون موجب می‌شود که رگهای بافتی گشاد شوند و اجازه دهند که خون باز هم بیشتری به طرف قلب باز گردد و برون‌ده قلبی را افزایش دهد. یکی از اثرات کم خونی شدید ، افزایش شدید بار کاری قلب است.

 

افزایش برون‌ده قلبی را افزایش دهد. یکی از اثرات کم خونی شدید ، افزایش شدید بار کاری قلب است.افزایش برون‌ده قلبی در آنمی تا حدود بسیاری از علایم آنمی را خنثی می‌سازد زیرا اگر چه یک واحد خون فقط بسیار کمی اکسیژن حمل می‌کند، سرعت جریان خون ممکن است به اندازه کافی افزایش یابد بطوری که تقریبا مقادیر طبیعی اکسیژن به بافتها رسانده شوند.

 

اما هنگامی که شخص مبتلا به آنمی شروع به انجام فعالیت عضلانی کند قلب قادر به تلمبه زدن خون بیشتر نخواهد بود.در نتیجه هنگام فعالیت عضلانی که نیاز بافتها به اکسیژن را فوق‌العاده افزایش می‌دهد، هیپوکسی فوق‌العاده شدید بافتی بوجود آمده و غالبا نارسایی قلبی حاد به دنبال آن پیش می‌آید.

درمان کم خونی

مهمترین داروی کم خونی آهن و ترکیبات آهن است. آهن از طریق معده و روده جذب بدن شده و در کبد ذخیره می‌شود تا در ساختمان هموگلوبین بکار رود. آهن و ترکیبات آن مغز استخوان را وادار به ساختن گلبول سرخ می‌کند. داروی عصاره دیگر جگر توام با ویتامین B₁₂ نیز برای کم خونی بسیار مفید است، به خصوص در کم خونیهای شدید.

درمان کم خونی با خوراکی گیاهی

• عسل: با خوردن عسل در مدت بسیار کمی به تعداد گلبولهای قرمز 25 - 8 درصد افزوده می‌شود.
• پسته: پسته موجب افزایش خون می‌شود.
• فندق: فندق خون افزای خوبی است و رنگ چهره را می‌گشاید.
• دمکرده برگ با پوست سبز گردو ، موجب افزایش تعداد گلبولهای قرمز می‌شود.
• عدس: یکی از مواد خوراکی افزایش دهنده گلبولهای قرمز خون است.
• از مواد خوراکی دیگر می‌توان به این موارد اشاره کرد: نخود سبز ، زرد آلو ، گردو ، خرما‌ ، شلغم ، کلم و خوراک جو.

Bottom of Form

 

کمبود آهن و کم خونی ناشی از آن، از مشکلات عمده تغذیه ای و بهداشتی کشور است. گروههایی که بیشتر در معرض کم خونی فقر آهن قرار دارند شیرخواران، کودکان زیر 6 سال، نوجوانان بخصوص دختران نوجوان و زنان در سنین باروری بخصوص زنان باردار هستند. پسرا ن و نوجوانان و مرداان بالغ هم ممکن است دچار کم خونی فقر آهن بشوند اما این خطر در آنها کمتر است. 

 

آهن برای ساخت گلبولهای قرمز خون لازم است. اگر برای ساختن گلبولهای قرمز خون، آهن به مقدار کافی در دسترس بدن نباشد، ابتدا از ذخایر آهن بدن استفاده می شود، سپس در صورت ادامه کمـبود، ذخایر آهن بدن کاهش می یابد. اگر کمبود آهن ادامه پیدا کند، ذخایر آهن بدن تخلیه می شود و کم خونی فقر آهن بروز می کند. آهن اساسی ترین ماده اولیه برای ساختن گلبولهای قرمز خون است. البته علاوه بر آهن، مواد مغذی دیگر هم مثل اسید فولیک، ویتامین B6 ، ویتامین B12 ، ویتامین C و پروتئین برای خونسازی لازم است که باید از طریق رژیم غذایی روزانه تامین شود. 

 

علل ایجاد کم خونی فقر آهن در دوران مدرسه و بلوغ

• در سنین مدرسه، بدن به دلیل رشد به آهن بیشتری نیاز دارد و مصرف ناکافی منابع غذایی حاوی آهن در این دوران منجر به کمبود آهن میشود. در دوران بلوغ به دلیل جهش رشد، نیاز دختران و پسران به آهن بیشتر از دوران قبل است و درصورتی که از منابع غذایی حاوی آهن در برنامه غذایی روزانه به اندازه کافی مصرف نشود نوجوان به سرعت در معرض خطر کمبود آهن و کم خونی ناشی از آن قرار می گیرد.
• دختران در سنین بلوغ، علاوه بر جهش رشد، به علت عادات ماهانه و از دست دادن خون نسبت به کم خونی فقر آهن بسیار حساس تر و آسیب پذیرتر هستند و به این دلیل کم خونی فقر آهن در دختران در مقایسه با پسران نوجوان شیوع بالاتری دارد.
• عادات و رفتارهای غذایی خاص در دوران مدرسه و بلوغ اغلب موجب می شود که کودکان و دانش آموزان به جای مصرف غذاهای خانگی از غذاهای غیر خانگی مانند انواع ساندویج های سوسیس و کالباس، پیتزا، تنقلات غذایی کم ارزش مانند چیپس، نوشابه، شکلات و پفک استفاده نمایند و به این دلیل درمعرض خطر کمبود آهن قرار می گیرند زیرا این غذاها اغلب از نظر آهن فقیرند.
• تغییرات خلق و خو در دوران بلوغ ممکن است موجب کم اشتهایی بشود و به علت مصرف ناکافی غذا، دریافت آهن و سایر مواد مغذی محدود میشود.
• عدم رعایت اصول بهداشتی، آب اشامیدنی ناسالم، توالت های غیر بهداشتی، عدم شستشو و ضد عفونی صحیح سبزی های خام و در نتیجه ابتلاء به آلودگی انگلی از دیگر عوامل موثر در بروز کم خونی فقر آهن هستند. آلودگی های انگلی مانند شیستوزومیا و کرم قلابدار و ژیاردیا موجب بروز کم خونی فقر آهن میشوند. آلودگی به شیستوزومیا و کرم قلابدار درکشور ما شایع نیست اما آلودگی به ژیاردیا که درسنین مدرسه شایع است میتوانند با کاهش اشتها و کاهش جذب آهن موجب کمبود آهن شوند.
• مهمترین و شایعترین علل بروز کمبود آهن، مصرف کم انواع گوشت به ویژه گوشت قرمز است که آهن قابل جذب دارد.
• از عوامل دیگر مصرف چای قبل از غذا و یا بلافاصله پس از غذا است. تانن موجود در چای میتواند جذب آهن غذا را به مقدار قابل ملاحظه ای کاهش دهد.
• مصرف ناکافی مواد غذایی حاوی ویتامین C نیز احتمال بروز کمبود آهن را افزایش می دهد. ویتامین C که در میوه ها و سبزی های تازه و خام وجود دارد موجب افزایش جذب آهن غذا میشود. کمبود دریافت ویتامین C موجب کاهش جذب آهن و در نتیجه کمبود آهن میشود.
• مصرف نان هایی که در تهیه آنها از جوش شیرین استفاده میشود، یکی دیگر از عوامل موثر در بروز کمبود آهن است. جوش شیرین موجب باقی ماندن ماده ای به نام اسید فیتیک درنان میشود که کاهش دهنده جذب آهن است. در نانی که در تهیه آن از خمیر مایه یا خمیر ترش بجای جوش شیرین استفاده شده است، اسید فیتیک مهار شده و مانعی در جذب آهن ایجاد نمیشود. درسالهای اخیر تلاشهای زیادی برای حذف جوش شیرین از چرخه تولید نان و استفاده از خمیر مایه درکشور صورت گرفته است.

علائم کم خونی فقر آهن

رنگ پریدگی دائم زبان و مخاط داخل پلک چشم و لبها، کمرنگ شدن خطوط کف دست، احساس ضعف و خستگی، سیاهی رفتن چشم، بی تفاوتی، سرگیجه، سردرد، بی اشتهایی، حالت تهوع، خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دستها و پاها درافراد مبتلا به کم خونی فقر آهن دیده میشود. موارد کم خونی فقر آهن شدید با تنگی نفس و طپش قلب و ورم قوزک پا همراه است.

 

کودکان ودانش آموزانی که دچار کم خونی فقر آهن هستند، همیشه احساس خستگی و ضعف می کنند. این افراد اغلب از ورزش و فعالیتهای بدنی دوری می کنند و یا در هنگام ورزش خیلی زود خسته میشوند. در این افراد تغییرات رفتاری بصورت بی حوصلگی و بی تفاوتی مشاهده میشود. کم خونی فقر آهن به علت کاهش قدرت یاد گیری، موجب افت تحصیلی دانش آموزان میشود.

 

یکی از علائم بروز کم خونی فقر آهن دردختران نوجوانی که عادت ماهیانه آنها شروع شده است و خونریزی زیاد دارند رنگ پوست سبزه مایل به زرد است. 

 

آهن کافی برای حفظ سلامت، رشد مطلوب و فراهم ساختن زمینه مناسب برای یاد گیری دردوران تحصیل ضروری است. اگر چه کمبود آهن میتواند درتمام مراحل زندگی سبب کاهش قدرت ادراک و یاد گیری گردد ولی اثرات نامطلوب کم خونی در دوران شیرخوارگی و در اوایل کودکی غیر قابل جبران است. کم خونی فقر آهن در کودکان زیر 2 سال و کودکان سنین مدرسه با تاخیر رشد خفیف همراه است و درمان کم خونی موجب افزایش سرعت رشد میشود. تاخیر رشد در کودکان کم خون ممکن است به علت نقش کلی آهن در واکنش های حیاتی بدن، رابطه آن با سیستم ایمنی و یا تاثیر آن بر اشتها باشد.

 

کم خونی فقر آهن در کودکان سنین مدرسه موجب کاهش قدرت یادگیری میشود ضریب هوشی این کودکان 5 تا 10 امتیاز کمتر از حد طبیعی برآورد شده است. همچنین در این کودکان میزان ابتلاء به بیماریهای عفونی بیشتر است زیرا سیستم ایمنی آنان قادر به مبارزه با عوامل بیماریزا نیست. مطالعات نشان داده است که دادن آهن به کودکان کم خون موجب کاهش ابتلا به بیماریهای عفونی میگردد. 

 

درمان کم خونی فقر آهن

درصورت بروز کم خونی فقر آهن شخص مبتلا باید تحت درمان قرار گیرد زیرا در این حالت افزایش مصرف غذاهای غنی از آهن به تنهایی نمی تواند کم خونی فقر آهن را جبران نماید؛ بخصوص اگر کم خونی شدید باشد درمان با استفاده از ترکیبات آهن خوراکی مثل سولفات آهن است. میزان توصیه شده برای درمان کم خونی بستگی به شدت کم خونی دارد و پزشک آن را تعیین می کند.

 

نکته مهم در درمان کم خونی فقر آهن این است که درمان با آهن باید 2 تا 3 ماه پس از اینکه میزان هموگلوبین به حد طبیعی رسید ادامه یابد تا ذخایر آهن بدن تشکیل شوند؛ یعنی میزان فریتین سرم که نشان دهنده ذخایر آهن بدن است به حدود 30 میکروگرم در لیتر برسد. سازمان جهانی بهداشت برای درمان نوجوانان و بزرگسالان در موارد کم خونی خفیف یک قرص 60 میلی گرم آهن در روز و در موارد کم خونی متوسط و شدید 2 قرص 60 میلی گرم آهن (‌120 میلی گرم در روز) را توصیه نموده است.

مصرف آهن خوراکی ممکن است دربعضی افراد اختلالات گوارشی مانند ناراحتی معده، تهوع، استفراغ، یبوست و یا اسهال ایجاد کند. شدت عوارض مستقیماً در ارتباط با میزان آهن مصرفی است و هرچه مقدار مصرف بیشتر باشد، عوارض جانبی آن بیشتر میشود.

 

درموارد عدم تحمل جهاز هاضمه، باید مصرف قرص آهن با مقدار کم شروع و سپس به تدریج افزایش یابد تا میزان آن به حد لازم برسد و بخوبی تحمل شود. مصرف قرص آهن با معده خالی ممکن است عوارض جانبی آنرا افزایش دهد بنابراین بهتر است ترکیبات آهن بعد از غذا مصرف شوند. نکته حائز اهمیت این است که به دلیل عوارض جانبی نباید درمان قطع شود چون این عوارض موقتی بوده و معمولاً پس از چند روز بهبود می یابند. 

 

پیشگیری و کنترل کم خونی فقر آهن

بطور کلی چهار روش اساسی برای پیشگیری از کم خونی فقر آهن عبارتند از :

آهن یاری عبارتست از توزیع قرص آهن بین گروههای آسیب پذیر و درمعرض خطر کم خونی فقر آهن ( مانند زنان باردار، کودکان زیر 5 سال، کودکان سنین مدرسه و دختران نوجوان)

دربرخی از کشورها آهن یاری یعنی توزیع قرص آهن به کودکان مدرسه ای و دختران نوجوان در زمره اقدامات پیشگیری از کم خونی فقر آهن است.

 

در این روش قرص توسط معلمین مدارس بین دانش آموزان توزیع میشود. آهن یاری معمولاً با مصرف یک قرص سولفات فرو در هفته به مدت 12 تا 16 هفته در سال در طی سنین بلوغ اجراء میشود.

 

آموزش تغذیه و ایجاد تنوع غذایی

دربرنامه غذایی روزانه دو نوع آهن وجود دارد آهن ‌هِم درگوشت قرمز، مرغ، ماهی و جگر وجود دارد. آهن ‌غیر هِم درغذاهای گیاهی مانند غلات، حبوبات، سبزیجات، مغزها ( پسته، بادام، گردو، فندق ) وانواع خشکبار ( برگه هلو و زرد آلو، انجیر، کشمش، خرما ) وجود دارد. آهن موجود در غذاهای حیوانی (آهن هِم) از قابلیت جذب بالایی برخوردار است و به میزان 20تا 30 درصد جذب میشود درحالیکه آهن غذاهای گیاهی (آهن غیر هِم) به میزان 3 تا 8 درصد جذب میشود و جذب آن بستگی به وجود عوامل کاهش دهنده و افزایش دهنده جذب آهن دارد. آهن موجود در زرده تخم مرغ نیز از قابلیت جذب کمی برخوردار است.

 

• گوشت قرمز، مرغ و ماهی افزایش دهنده جذب آهن هستند. این مواد غذایی ارزش دو گانه دارند. از یک سو دارای آهن ( هم ) هستند و از سوی دیگـــرموجب افزایش جذب آهن (‌غیر هم ) که درمنابع گیاهی موجود است میشوند یعنی اگر حتی مقدار کمی گوشت در غذا وجود داشته باشد، آهن هِم موجود درآن موجب افزایش جذب آهن غیر هِم از مواد گیاهی میشود.
• اسید اسکوربیک (‌ویتامین C ) که درسبزی ها و میوه های تازه و خام وجود دارد یکی دیگر از افزایش دهنده های جذب آهن است. با خوردن مقداری سبزی خوردن، پیاز و یا انواع سالاد همراه با آب لیمو یا آب نارنج تازه، جذب آهن غذاهای گیاهی افزایش می یابد. البته خطر ابتلاء به آلودگی های انگلی به علت مصرف سبزی خام آلوده را نباید از نظر دور داشت. به این دلیل شستشوی صحیح و ضد عفونی سبزیجاتی که به طور خام مصرف میشوند نباید فراموش شود.
• مهمترین عوامل کاهش دهنده جذب آهن عبارتند از پروتئین سویا، فیتاتها و تانن ها

- زمانی که سویا بجای گوشت مورد استفاده قرار می گیرد باید مقدار کمی گوشت به آن اضافه کرد تا جذب آن افزایش یابد.

- فیتاتها در گندم و سایر غلات وجود دارد حتی مقدار کم فیتات جذب آهن را به مقدار قابل ملاحطه ای کاهش می دهد. در نانهایی که با جوش شیرین تهیه میشوند و از خمیر مایه درپخت آنها استفاده نشده مقدار زیادی فیتات وجود دارد که جذب آهن را کاهش می دهد.

• روش دیگر استفاده از جوانه غلات و حبوبات است که موجب افزایش آهن قابل جذب در مواد غذایی میشود. وقتی غلات جوانه می زنند ویتامین C در آنها افزایـــش می یابد و میزان تانن ها واسید فیتیک کم میشود. مثلاً جوانه زدن بعضی از غلات و حبوبات مثل ماش و عدس به مدت 24 تا 48 ساعت میتواند آهن قابل جذب را تقریباً به دو برابر افزایش دهد.
  طرز تهیه جوانه غلات و حبوبات

ابندا گندم و یا عدس را پاک کرده و در آب خیس کنید. پس از 2 تا 3 روز آب آنرا دور ریخته و گندم یاعدس را در یک سینی تمیز پهن کنید و یک پارچه تمیز و مرطوب روی آن بکشید. هر روز پارچه را آب بزنید که مرطوب بماند. پس از اینکه جوانه سبز شد گندم یا عدس جوانه زده را در یخچال نگهداری کنید. هنگامی که سالاد تهیه می کنید مقداری از چوانه گندم یا عدس به آن اضافه کنید و همراه با غذا مصرف کنید.

یکی از مهمترین اقدامات برای پیشگیری از کم خونی فقر آهن، آموزش تغذیه به منظور ایجاد تعادل و تنوع در برنامه غذایی روزانه است. اساس آموزش تغذیه برای پیشگیری از کم خونی فقر آهن بر این اصل استوار است که در وعده های غذایی، افزایش دهنده های جذب آهن و همچنین آهن ( هِم ) مصرف شود و یا اینکه از مصرف کاهش دهند ه های جذب آهن مانند چای همراه با غذا و یا بلافاصله پس از غذا خود داری شود.

3. کنترل بیماریهای عفونی و انگلی

ابتلا به بیماریهای عفونی موجب کاهش اشتها شده و درنیتجه دریافت مواد مغذی از جمله آهن کاهش می یابد؛ از سوی دیگر بیماریهای عفونی در جذب و استفاده بدن از مواد مغذی اختلال ایجاد می کند.

رعایت اصول بهداشت فردی از جمله شستن کامل دستها با آب و صابون قبل از تهیه و مصرف غذا و پس از اجابت مزاج به منظور جلوگیری از ابتلا به الودگی های انگلی از دیگر اقداماتی است که در آموزش دانش آموزان باید مورد تاکید قرار گیرد.
درمان به موقع و مناسب میتواند دوره عفونت و شدت آن را کاهش دهد.

4. غنی سازی مواد غذایی

غنی سازی مواد غذایی با آهن یکی از روشهای عمده و موثر برای کاهش کمبود آهن و کم خونی فقر آهن در جامعه است. دراین روش آهن را به مقدار معینی به مواد غذایی اصلی که غذای عمده مردم است و هر روز مصرف میشود اضافه می کنند. نان یکی از مواد غذایی است که کشورها از سالیان پیش اقدام به غنی سازی آن با آهن و سایر املاح و ویتامین ها نموده اند.

 

برخی از کشورها موادغذایی دیگر مانند بیسکویت، کیک، کلوچه و سایر مواد غذایی که توسط کودکان و دانش آموزان مصرف میشود را نیز با آهن و مواد مغذی دیگر غنی کرده اند و در برنامه تغذیه مدارس از آن استفاده می کنند. مطالعات انجام شده در این کشورها حاکی از کاهش شیوع قابل ملاحظه کم خونی فقر آهن است. درکشور ما غنی سازی آرد با آهن و اسید فولیک در استان بوشهر از سال 1380 شروع و در حال حاضر در سایر استانها نیز انجام می شود.

توصیه هایی برای پیشگیری ازکم خونی فقر آهن در نوجوانان

• در برنامه غذایی روزانه از مواد غذایی حاوی آهن مثل انواع گوشت ها ( گوشت قرمز، مرغ، ماهی ، جگر)، حبوبات (مثل عدس، لوبیا ) و سبزیهای سبز تیره ( اسفناج ، جعفری و..) بیشتر استفاده کنند.
• همراه با غذا، سبزی های تازه و سالاد ( گوجه فرنگی، فلفل دلمه، کلم، گل کلم و ..) مصرف نمایند.
• درمیان وعده ها بجای استفاده از تنقلات غذایی کم ارزش ( پفک نمکی، چیپس، شکلات و نوشابه و ..) از انواع خشکبار ( برگه هلو، آلو، زرد آلو، توت خشک، انجیر خشک، کشمش، خرما ) و انواع مغزها (‌گردو، بادام، فندق و پسته ) استفاده نمایند.
• استفاده از دوغ کم نمک وانواع شربت های خانگی بجای نوشابه های گازدار توصیه میشود.
• از نوشیدن چای، قهوه ودم کرده های گیاهی یکساعت قبل و تا دو ساعت پس از مصرف غذا خودداری نمایند.
• اگر خیلی زود خسته میشوید و یا قدرت تمرکز و یاد گیری آنها کم شده است ممکن است دچار کمبود آهن شده باشند. در این مورد باید به پزشک مراجعه نمایند تا در صورت وجود کمبود آهن که با اندازه گیری میزان فریتین سرم ( شاخص ذخیره آهن بدن ) تعیین میشود، درمان شوند. همچنین مصرف مواد غذایی آهن دار را در برنامه غذایی روزانه خود افزایش دهند.

یکی از علائم بروز کم خونی فقر آهن دردختران نوجوانی که عادت ماهیانه آنها شروع شده است و خونریزی زیاد دارند رنگ پوست سبزه مایل به زرد است. این دختران باید برای تشخیص قطعی کم خونی فقر آهن ودرمان به پزشک مراجعه نمایند.

• برای کاهش عوارض جانبی ناشی از مصرف قرص آهن توصیه شود که قرص آهن را پس از غذا میل نمایند.

کم خونی کاذب ورزشی چیست؟

 کم خونی ورزشی چیست؟

ورزشکاران به ویژه ، ورزشکاران استقامتی عموما غلظت هموگلوبین وهماتوکریت پاین تر ی نسبت به افراد غیر ورزشکاران دارند . به عبارت دیگر ورزشکاران در مقایسه با افراد عادی به طور جزیی دارای کم خونی هستند این حالت را کم خونی ورزشی می نامند.

کم خونی ورزشی یک اصطلاح بی مسما (اشتباه) است. زیرا علائم ودلایلی که باعث کاهش هماتوکریت در یک ورزشکارمی شود عموما کاذب است.این حالت کم خونی کاذب از تمرین هوازی منظم ناشی می شود که حجم پلاسما را به صورت خطی افزایش می دهد واین امر باعث رقیق شدن خون ودر نتیجه کاهش غلظت هماتوکریت می شود. به عبارت دیگر این کم خونی به دلیل رقیق شدن خون در ورزشکاران استقامتی به وجود می آید.

چگونه تمرینات هوازی باعث افزایش حجم پلاسما می شود؟

     جهت جلوگیری از کاهش ناگهانی وحاد حجم پلاسما یا غلظت خون ، این سازش صورت می گیرد که با فعالیت بدن هماهنگ می شود.

تمرینات شدید، حجم پلاسما را به طریق زیر کاهش می دهد:

الف) افزایش متوسط فشارخون سرخگی ونهایتا افزایش فشارخون مویرگی.

ب) تولید اسید لاکتیک وسایر مواد دفعی حاصل از متابولیسم در درون عضلات فعال که باعث افزایش فشار اسمزی بافتها می شود.

ج) تولید عرق.

بدن با کاهش تولید رنین، آلدسترون و وازوپرسین باعث برگشتن املاح(آب ونمک) کلیه به خون می شود که این عمل نوعی سازش است .از طرفی آلبومین خون افزایش یافته که باعث افزایش حجم پلاسما می شود.

 چرا افزایش حجم پلاسما مفید است ؟

     افزایش حجم پلاسما دو مزیت دارد:

     الف) ورزیدگی بیشتر   ب) سلامتی بیشتر

 

      کم خونی کاذب ورزشی یکی از نتایج اصلی آمادگی هوازی است. افزایش حجم پلاسما با افزایش ضربه ای کاهش غلظت هموگلوبین را جبران می کند که نهایتا باعث ارسال اکسیژن بیشتر به ماهیجه ها می شود.

در ورزشکاران خون از راههایی همچون رقیق شدن فیبرینوژن وهموگلوبین رقیق می شود که این امر باعث می شود خون راحت تر در رگها جریان یابد وکمترلخته گردد واز بیماریهای قلبی ممانعت به عمل آید. افزایش حجم پلاسما در ورزشکاران امری عادی است ولی همین افزایش در افراد چاق وپر خون یک امر عادی است.

 معمول ترین کم خونی واقعی ورزشکاران چیست ؟

     هماند افراد عادی این کم خونی ناشی از فقر آهن است . خون مردگی در اعضا بدن ورزشکاران در اثر ضربه باعث بروز کم خونی نمی شود.

 آیا فقط ورزشکاران مستعد کم خونی فقر آهن هستند؟

     خیر ، این ادعا که ورزشکاران به عنوان یک گروه مستعد فقر آهن هستند صحیح نیست چرا که در اکثر مطالعات وبررسیها به کم خونی کاذب در ورزشکاران توجه نشده است.

      فقط مقادیر کمی آهن از طریق عرق دفع می شود وغالبا کسر آهن در زنان ورزشکار وغیر ورزشکار به دلیل کمبود آهن در رژیم غذایی آنها است. در اکثر ورزشکاران زن به ویژه در ورزشکاران سبک وزن همچون دوندگان استقامتی ، ژیمناستها ، وغیره با کاهش کالری بدن آهن نیز کاهش می یابد.

 

همچنین به دلیل رژیم غذایی گیاهخواری،در غذای آنها آهن زیادی وجود ندارد .لذا دچاره کمبود آهن می شوند .

 خونریزی در معده وروده معمولا مخفی، کم ومختصر است وغالبا در حین مسابقات بروز می کند تا تمرینات عادی .

     خونریزی اغلب در ورزشکاران استقامتی همچون دوندگان استقامت ، دوچرخه سواران وغیر رخ می دهد. میزان خونریزی آنقدر زیاد ودائم نیست که باعث کم خونی فقر آهن گردد.

 

اگر چه به ندرت خونریزیهای شدید در ورزشکاران دیده می شود . محل خونریزی عموما از محل زخم در معده وکلولون روده می باشد که این چنین زخمهایی در مدت چند روز التیام می یابد.

 

همولیز ایجاد شده در اثر ضربه به پا یک همولیز درون عروقی است. به عبارت دیگر معنای این اصطلاح از هم پاشیدگی گلبولهای قرمزدر جریان خون به دلیل اصابت پا به زمین می باشد .

 

به طور کلی این مورد دوندگان وراهپیمایان رخ می دهد اما اخیرا ثابت شده است که ضربه همیشه عملی برای وجود همولیز نمی باشد چرا که در شنا گران وقایقرانان نیز این دیده شده است.

 

 

 

چگونه همولیز ناشی از ضربه تشخیص ودرمان می شود؟

همولیز ناشی از ضربه به پا توسط یک مقدار غیر عادی غلظت پروتئین هاپتوگلوبین سرم یا پلاسمای خون مشخص می شود.

     هاپیتوگلوبین پروتئینی است که میزان هموگلوبین آزاد خون را افزایش می دهد. در حالت وجود همولیز اگر از خون گسترهای تهیه کنیم معمولا این گستره نرمال بوده وعلائم وجود همولیز را نشان نمی دهد .

در حالت همولیز به دلیل فغالیت جبران سازی مغز استخوان بر علیه همولیز عموما میزان رتیکولوسایت به آرامی بالا می رود. حجم گلبولها ی قرمز خون نیز مکن است به آرامی افزایش یابد که بازتابی است در مقابل همولیز گلبولهای قرمز پیر خون که اندازه آنها از حالت معمولی کوچکتر است وتوسط رتیکولو سایت ها جایگزین می شود.

 

همولیز ناشی از ضربه در دوندگان سنگین وزن که از کفشهای تنگ استفاده می کنند وروی زمین های سفت می دوند چشمگیرتر می باشد.لذا می توان با گذاشتن یک لایه نرم در کفش وتوجه به نوع کفش ومحل دویدن میزان آنرا کاهش داد.

 

چگونه کم خونی کسر آهن در ورزشکاران مشخص می شود؟

در این حالت حجم گلبول ها قرمز خون کمتر از حالت عادی است.گستره خون تهیه شده نشان دهنده هایپوکرومیک( کم خونی گلبولهای قرمز خون ) ومیکروسایت (کوچک شدن گلبول های قرمز ) می باشد.ونیزغلظت فرریتین رم خون نیز غیر عادی است.

 چگونه می توان از کم خونی کسر آهن در ورزشکاران جلوگیری کرد؟

    از کم خونی کسر آهن در اغلب ورزشکاران می توان از طریق توجه به رژیم غذایی جلوگیری کرد.

جهت افزایش جذب آهن از طریق غذا ورزشکاران می بایستی

الف) ازگوشت قرمزوگوشت سرخ شده جوجه مرغ استفاده کند.

ب) افزایش جذب آهن از نان وحبوبات از طریق نخوردن قهوه وچای همراه با غذا وخوردن نوشیدنی های سرشار از ویتامین (ث) مثل آب پرتغال.

ج) استفاده از ظروف آهنی جهت پختن غذا به ویژه غذاهای اسیدی همچون سوپ سبزی وسس گوجه فرنگی.

د) خوردن مرغ وخروس یا غذاهای دریایی به همراه لوبیا خشک یا نخود.

همچنین پروتیئن های حیوانی جذب آهن را در سبزی افزایش می دهد.

 

چه موقع از مکمل های آهن استفاده می شود؟

فقط هنگامی استفاده می شود که یک ورزشکار زن حتی با رعایت رژیم غذایی آهن دار همچنان دچار فقر آهن مدام است که در چنین حالتی از مکمل هایی همچون فروسولفات به میزان 325 میلی گرم دو یا سه بار در هفته استفاده می شود.

 

 آیا حجم پایین فرریتین سرم بدون وجود کم خونی ، اعمال ورزشی ورزشکاران را محدود می کند؟

خیر، ثابت شده که این نظریه اشتباه است. حجم فرریتین فقط یک علامت درونی از ذخایر آهن است. به عبارت دیگر هر کم خونی ناشی از کسر آهن از عملکرد ورزشکارمی کاهدواین وضعیت تشخیص کم خونی ناشی از کسر آهن را از کم خونی کاذب ورزشی مشکل می کند در صورتی که مشکوک به من خونی ناشی از کسر آهن باشد می توان از فروسولفات به میزان 325 میلی گرم 3 بار در روز به مدت دو ماه استفاده کرد. در این حالت بالا رفتن غلظت هموگلوبین به میزان حداقل یک گرم بر دسی لیتر ثابت می کند که کم خونی ناشی از کسر آهن بوده است.

 

 بیماری کم خونی سلولی داسی شکل :

 

به استسنای موارد ناچیز ، کم خونی سلول داسی شکل که در 80درصد سیاپوستان آمریکا و1 در ده میلیون در سفید پوستان وجود دارد، معمولا بطور مخفی وخفیف است. افرادی که بیماری کم خونی داسی شکل دارند (بصورت مخفی) فاقد کم خونی وگسترش خونی غیر نرمال وعلائم بالینی هستند.

 

تعداد قابل توجهی از ورزشکاران با ویژگی سلول داسی شکل در لیگهای بین المللی فوتبال درمدارس فوتبال وورزشکاران نخبه ودوندگان آفریقایی وجود دارند.

 علائم کم خونی داسی شکل چیست؟

سه مورد برای اهداف تمرینی بیان می شود: الف) وجود خون در ادرار وکاهش کشش سطحی ادرار

ب) انفاکتوس طحال.

ج) سندروم نادر داسی شکل،بیماری شدید رابدومیلا یسیس وغشکردن.

این حالتها پیچیده ورزشی چگونه صورت می گیرد؟

وجود خون در ادرار که ناشی از نکروز(از بین رفتن) ایجاد شده توسط بیماری سلول داسی شکل است واز بین رفتن مویرگها در بخش مدولای کلیه الزاما توسط ورزش ایجاد نمی شود اما توصیه می شود بیمار استراحت کند تا بهبود یابد.

 

کاهش کشش سطحی در ادرار که از تخریب بخش مدولای کلیه حاصل می شود،باعث از دست رفتن آب بدن می شود.

 

انفاکتوس طحال عمدتا بدلیل کمبود اکسیژن ایجاد میشود اما ورزش می تواند در بروز آن نقش داشته باشد. پزشکان هنگامی که شخصی درد شدیدی در ناحیه شکم احساس میکند می بایستی به انفاکتوس طحال مشکوک شوند که این بیماری می تواند از طریق برداشتن طحال واستراحت در رختخواب واستنشاق اکسیژن رفع شود.

 

شواهد موجود حاکی از آن است که در بعضی از سربازان وورزشکاران مبتلا به بیماری کم خونی سلول داسی شکل تمرینات شدید خصوصا در آب وهوای گرم می تواند باعث داسی شکل شدن سلولها در اعضا فعال ونهایتا بروز رابدومیویسیس شدید،کلیه ها شود.

 

در دودهه گذشته حدود سی مورد از این بیماری که اکثرا وخیم وکشنده بوده است گزارش شده است.

پزشکان ومربیان می بایستی آگاه باشند که این سندروم می تواند حالتهایی از غش وضعف را ایجاد کند که تشخیص به موقع آن می تواند باعث نجات زندگی بیمار شود.

 

جهت اجتناب از این سندروم همه ورزشکاران با داشتن کم خونی سلول داس شکل یا بدون آن می بایستی 

 

فقر آهن مشکلی عادی در ورزشکاران زن محسوب می‌شود. محققان به این نتیجه رسیده اند که اکثر ورزشکاران، خصوصاً ورزشکاران زن دچار فقر آهن می‌باشند. · بنابراین ورزشکاران (خصوصاً ورزشکاران حرفه ای) به آهن نیاز دارند.یکی از کارهای مهمی که آهن در بدن انجام می‌دهد حمل اکسیژن و دی اکسید کربن از همه سلولهای بدن می‌باشد.

 

مغز انسان همواره نیازمند اکسیژن است پس در صورت فقر آهن، اکسیژن کافی به مغز نمی‌رسد و فرد احساس خستگی می‌کند و بسیار عصبی و زود رنج می‌گردد. همچنین سیستم ایمنی بدن نیازمند آهن است زیرا اگر به اندازه کافی آهن به بدن نرسد، بدن مستعد ابتلا به عفونت می‌گردد.

· ورزشکاران و کمبود آهن

· ترکیب فاکتورهای زیر با یکدیگر در ورزشکاران مبتلا شدن به کم‌خونی را افزایش می‌دهد.

 

· ۱.نخوردن مواد حاوی آهن: ورزشکارانی که از خوردن گوشت قرمز امتناء می‌کنند همواره با کمبود آهن مواجهند.

 

· ۲.افزایش نیاز بدن به آهن: ورزشهای سخت باعث افزایش گلبولهای قرمز خون در رگها می‌شود و این عمل نیاز به آهن را افزایش می‌دهد.

 

· ۳.از دست دادن آهن به مقدار زیاد: از دست دادن خون از طریق زخمها ، قاعدگی، ضربه هایی که به پا وارد می‌شود و دویدن بر روی سطوح سخت با کفشهایی که کیفیت پایینی دارند، به سلولهای قرمز خون صدمه می‌زند و باعث کمبود آهن می‌شوند و در آخر به این دلیل که آهن خون از طریق عرق کردن نیز از بین می‌رود، وقتی در اثر ورزش، به شدت عرق می‌کنیم به فقر آهن شدیدی دچار می‌شویم.

 علائم بیماری:

علائم فقر آهن عبارتند از پایین آمدن تحمل، خستگی های مفرط، کم شدن انرِژی، عود بیماریها، صدمات مکرر، کاهش علاقه به ورزش و عصبی شدن. باقی علائم نظیر کاهش اشتها و افزایش بیماریها و طولانی شدن مدت زمان سرماخوردگی و عفونتها می‌باشد.

 

 بهترین راه برای مطمئن شدن از وجود فقر آهن، انجام تست خون است اگر یکی از علائم گفته شده را در خود مشاهده می‌کنید و از این موضوع به شدت رنج می‌برید، بهتر است یک آزمایش خون بدهید.

· درصورتیکه پزشک شما کمبود آهن را تشخیص دهد، مطمئناً، راههای افزایش آهن از طریق غذا را به شما خواهد گفت و اگر فقر آهن شما بسیار شدید باشد نیاز به مکملهایی برای جبران آن خواهید داشت.

· هیچ گاه بدون تجویز پزشک از مکملها استفاده نکنید زیرا آهن بیش از اندازه باعث خسارتهای جبران ناپذیری می‌شود و ریسک ابتلا به سرطان و بیماریهای قلبی ـ عروقی را افزایش می‌دهد.

منابع خوب برای تهیه آهن

شما می‌توانید آهن مورد نیاز بدن را از طریق گوشت حیوانات و غذاهای گیاهی بدست آورید، اما بدن می‌تواند تنها ۱۵٪ آهن موجود در گوشت و ۵٪ آهن موجود در غذاهای گیاهی را جذب کند.

 

بنابراین بهترین راه برای کسب آهن استفاده از فرآورده های گوشتی مانند گوشت کم چرب، گوشت مرغ،‌ماهی یا جگر می‌باشد.

· اگر چه استفاده از مرکبات بعد غذا جذب آهن را بالا می‌برد.

 

· بهترین منابع برای جذب آهن، گوشت کم چرب، آجیل و حبوبات می‌باشد.( این مواد را همراه با موادی که ویتامین c بالایی دارند مصرف نمایید. 

اثرات ورزش بر فشار خون .ورزش منظم به حفظ انعطاف پذیری شریان ها حتی در افراد بزرگسال کمک می کنند که به نوبه خود جریان خون و فشار خون عادی را تضمین می کند. افراد غیر فعال ، 35 % بیشتر از ورزشکاران خطر توسعه فشار خون را دارند.

 

ورزش با شدت بالا ممکن است به همان اندازه ورزش با شدت معتدل ، فشار خون را پایین نیاورد. موارد زیر برخی مشاهداتی است که از این رویکرد حمایت می کنند:

 

در یک مطالعه ، ورزش معتدل ( روزانه دو مایل دو آرام ) چنان خوب فشار خون را کنترل کرد که بیش از نیمی از بیمارانی که برای فشار خون بالا دارو مصرف می کردند توانستند مصرف دارو را قطع کنند.

 

مطالعات نشان داده اند که یوگا و تای چی ، ورزش چینی باستانی شامل حرکات آرام و آرام بخش ، ممکن است فشار خون را تقریبا به همان خوبی ورزش های آئروبیک با شدت معتدل پایین بیاورند.

قبل از ورزش ، افراد مبتلا به فشار خون باید از نوشابه های کافئین دار که سرعت ضربان قلب ، بار کاری قلب و فشار خون را در طی فعالیت جسمانی افزایش میدهند ، اجتناب کرد.

 

 

تنظیم های غیر ارادی :تنظیم وتوضیع جریان خون به عضلات اسکلتی از طریق اعصاب تحت تاثیر سیستم عصبی سمپاتیک قرار دارد. دو نوع تار عصبی ازاین سیستم در عضلات صاف دیواره رگها وجود دارد

تارهای گشاد کننده عروق یا کولی نرژیک از انتهای آنها استیل کولین ترشح می شود) که نقش آنها افزودن به جریان خون درعضلات فعال هنگام ورزش با اتساع رگها میباشد.

 

تارهای تنگ کننده رگ منقبض کننده یا آدرنرژیک که نورآدرنالین ویا نوراپی نفرین از انتهای آنها ترشح میشود.

 

هنگام استراحت جریان خون در عضلات اسکلتی بسیار کم است زیرا رگهای خونی موجود در این عضلات به حالت نیمه بسته (حالتی که ازخود رگها ناشی میشود و تا حدود زیادی مستقل ازکنترل عصبی است)می باشد.

بعدا" خواهیم دید که افزایش جریان خون در عضلات فعال که باعث افزایش حالت باز شدن یا اتساع رگها بصورت فعالانه انجام نمی گیرد . بلکه چون عضله صاف دیواره آنها در حالت انبساط قرار می گیرند ، فشار جریان خون موجب اتساع آنها می شود.

 

ب: تنظیم شیمیائی: افزایش جریان خون در عضلات هنگام ورزش ، از ترکیب شیمیائی خون تاثیر می پزیرد. چنانکه قبلا عنوان شدعضلات صاف رگهای خونی عضلات اسکلتی هنگام استراحت (که از کنترل عصبی مستقل هستند در حالت نیمه بسته می باشد.

 

افزایش جریان خون در این عضلات از طریق کاهش خاصیت درونی تنگ کنندگی رگها وهمراه با افزایش حالت اتساع در آنها صورت می گیرد که بروز این حالت در نتیجه تاثیر عمل موضعی تغییرات شیمیائی بر رگهای خونی است ، واسطه های شیمیائی که در زیر برشمرده می شوند،بعنوان علل این تغییر پیشنهاد شده اند.

 کاهش غلظت اکسیژن

 

آزاد شدن پتاسیم و هیستامین مادهای که از تجزیه هستیدین بدست می آید وباعث اتساع وافزایش قابلیت نفوذ مویرگها ، افزایش ترشح معده وانقباض عضلات احشائی میشود درون سلولی

 ترکیب شیمیائی اتساع رگ که (برادی کینین نوعی کینین از یک زنجیره شامل اسید آمینه؛ نامیده می شود.

 

جالب توجه است که چگونه عوامل باز کننده و محدود کننده با عمل کرد خود ، جریان خون را در یک منطقه محدود کرده ،آنرا به بخش دیگری که در نتیجه ورزش نیاز بیشتری دارد می رسانند ، همچنین قابل توجه است که چگونه نیازها ی قسمتهای مختلف بدن در حین انجام کار با یکدیگر متفاوت است ، به عنوان مثال مغز در حالت استراحت و ورزش ازیک مقدار ثابت خون استفاده می کند ، در حالیکه نیاز قلب همراه با افزایش ضربان آن نسبت به حالت استراحت افزایش می یابد .

 

در هنگام ورزش مقدار جریان خون به عضلات فعال به منظور تغذیه ودریافت اکسیژن پوست به منظور دفع حرارت بیشتر می شود.در همان حال جریان خون به سایر اندامهای درونی چون کلیه ها ، روده ها ومعده همراه با افزایش کار کاهش می یابد.با توجه به نکته مهم عنوان شده در بحث فوق مربیان با تجربه می دانند که هنگام انجام فعالیت ورزشی هنگامی است که خون متوجه اندامهای درونی نباشد و باید یک ورزشکار در موقع مطلوب به امر تغذیه بپردازد طوریکه چنانچه خون از معده و روده ها متوجه عضلات فعال و پوست گردید عضلات اندامهای درونی تحت فشار در اثر کم خونی نباشند. بنابرین قبل از تمرین میباید :
1 از تناول غذاهای سنگین و دیر هضم اجتناب نمود.

2 مواردی که باعث افزایش اسید بدن و کاهش بیش از حد PH می شود در رژیم قبل از تمرین به حد اقل میزان خود کاهش داده شود.

 

3 رژیمهائی که شامل مواردی هستند که باعث افزایش انقباض در رگها میشوند را به حداقل میزان رسانید

4 با تمرکز و آرامش قبل از تمرین ، خود را برای انجام فعالیت آماده نمائید و از ایجاد فشار و تنش که باعث بهم خوردگی تعادل عصبی میشود و عملکرد اعصاب را مختل می نماید پرهیز نمایید « با اعصابی آرام و راحت به تمرین بپردازید» آشفتگی عصبی می تواند عامل ایجاد عدم تمرکز گردد که خود باعث بهم ریختگی سیستم گردش خون و همچنین افزایش میزان آسیب دیدگی است.

5 قبل از تمرین استفاده از مواد مدر را قطع نمائید. زیرا این مواد باعث کاهش پتاسیم درون سلولی وافزایش میزان گرفتگی در عضله می گردند وعملا کارائی ورزشی را کاهش میدهند

6 در هنگام تمرین از افراط در نوشیدن خودداری نمائید ، چراکه نوشیدن بیش از حد نیاز آب باعث متوجه ومتمرکز نمودن خون به عضلات اندامهای درونی می گردد .

 

این عمل بدنبال خود کاهش میزان گردش خون در عضلات فعال و پوست را دارد که مانع از پیشرفت و عدم نتیجه گیری از تمرین را می شود.

 

7 در حالیکه ورزشکار تمرین مینماید حرارت داخلی بدن افزایش یافته «که میباید بتدریج و صحیح بعد از تمرین از میزان حرارت درونی کاست» در این حالت اگر ورزشکار نوشیدنی بسیار سرد و یا داغ میل نماید میتواند آسیبهای جدی وغیر قابل جبرانی رابه اعضای درونی بدن خود برساند.
8 انجام فعالیت در مکانهائی که دی اکسید کربن و رطوبت بالا دارند و اکسیژن در آنجا محدود باشد باعث پایین آمدن راندمان کار یک ورزشکار میگردد .
9 با توجه به عملکرد اعصاب و هماهنگی جالبی که بین اعضاء و اعصاب وجود دارد (متوجه ومتمرکز نمودن خون در ناحیه عضلات فعال وکاهش میزان انبساط در ناحیه غیر فعال بدن مربیان با تجربه سعی می نمایند تا سیستم تمرینات ورزشکاران را طوری که باعث آشفتگی در هماهنگی ذکر شده نگردند.

 

یعنی تمرکز خون را در عضله فعال کاهش ندهند«سیستم تمرینات متمرکز تک عضله یا عضلات هماهنگ در تمرین نتیجه ای مطلوبتر از سیستم تمرین عضلات غیر متمرکز وناهماهنگ دارد» در اینجا نیاز به آشنایی باسیستمهای مختلف برای مربیان افزایش می یابد چرا که مربی آگاه به آناتومی حرکت و آشنا به سیستم های مختلف می تواند از طریق اعمال سیستم صحیح و متناسب با نیاز ورزشکار کارائی وی را افزایش داده و او را به هدف نزدیکتر نماید.

 

10 با توجه به اینکه هنگام ورزش میزان مقاومت در برابر فشار خون در اثر اتساع رگهای عضلات فعال کاهش می یابد ورزشکاران می باید از مواردی که باعث افت فشار خون می شود قبل از تمرین اجتناب نمایند

11 جالب توجه است که انجام کار دنیامیک با استفاده از عضلات کوچک چون بازو نیز در مقایسه با عضلات بزرگ مانند عضله پا موجب افزایش بیشتر فشار خون می شود . این حالت بخصوص هنگامی که فرد با دست کاری را انجام میدهد مانند پارو کردن برف ، کندن زمین نقاشی کردن دیوار و یا کارهایی مانند نجاری مشاهده می شود . این نوع کارها برای افراد مسن که دچار بیماریها ی قلبی و گردش خون می باشند توصیه نمی شود.

 

لازم به تذکر است که تمرین ورزشی نیز خود بر فشار موثر است . برای مثال: کار طولانی در افراد تمرین نکرده کاهش پیوسته و تدریجی فشار سیستولی میشود که نشانه نزدیک شدن خستگی است. از سوی دیگر انجام تمرینات منظم این پدیده را به تاخیر می اندازد بطوری که کار سنگین را می توان برای مدت خیلی طولانی تر بدون تغییر زیاد در فشار خون ادامه داد

«هر چه فرد دارای تمرین بهتر و بیشتری باشد فشار خون او زودتر به سطح قبل از شروع تمرین می رسد

Top of Form

کم‌خونی را می‌توان این‌گونه تعریف کرد که:

حالتی است که کیفیت و کمیت اریتروسیت‌های (گویچه‌‌های قرمز) گردش خون کمتر از سطح نرمال برای یک شخص مد نظر است.

بر طبق منابع، میزان هموگلوبین و تعداد اریتروسیت خون متناسب با سن، جنس و نزدیکی به سطح دریا است.

اخیراً تحقیقات در زمینه تغییرات فیزیولوژیکی اریتروسیت و نحوه از بین رفتن آن بعد از یک جلسه فعالیت جسمانی یا ورزش هوازی شدید صورت گرفته است. این تحقیقات به این که فعالیت جسمانی عامل ممکن برای آنمی است، منتهی می‌شود. به همین علت بیش از سه دهه قبل اصطلاح آنمی ورزشکاران مطرح شد که یک حالت کم‌خونی محدود، متناسب برای افرادی که به طور منظم تمرین می‌کنند، همانند ورزشکاران معین میگردد.

 

کسی که دچار رقیق‌شدن خون می‌گردد، نباید به عنوان یک شرایط آنمی واقعی در نظر گرفته شود، بلکه بایستی به عنوان یک واکنش سازگاری به ورزش تلقی گردد. چندین تحقیق نشان داده که بسیاری از این نوع آنمی در گروه‌های ورزشکاران تحت کنترل به وجود آمده است.

 

برای تعیین دقیق قسمت اعظم مشکل اعم از این‌که یک آنمی ناشی از مکان تمرین در مقدار تفاوت موجود باشد یا این‌که مربوط به تعریف و علت‌شناسی، برای آنمی پیشنهاد شده است؟ قسمت اعظم مشکل در بررسی آنمی این است که تعیین شود آنمی ناشی از تمرینات ورزشی است یا علت واقعی دارد.

 

هنگامی‌که علت در ارتباط با رقیق‌شدن خون باشد، ما با یک کم‌خونی واقعی سر و کار نداریم. به همین علت واژه"کم‌خونی کاذب" ایجاد می‌شود.

 

امروزه فواید ورزش به علت مرگ ناگهانی ورزشکاران بیش از هر زمان دیگری قابل بحث می‌باشد و تحقیقات مختلفی در ارتباط با منظم یا غیرمنظم بودن فعالیت‌های جسمانی مطرح می‌شود.

 

تعیین این‌که آیا ورزش علت آنمی در افراد است یا این‌که با عوامل دیگر همراه شده و باعث کم‌خونی می‌شود مهم است. از این نظر، تشخیص برای آنمی واقعی بایستی از طریق ارزیابی جنبه‌های کلینیکی هم‌چنین پارامترهای خون‌شناسی همانند هموگلوبین کورپوسکول میانی[1] که تحت تأثیر رقیق‌شدن خون قرار نمی‌گیرد، صورت پذیرد.

 

هرگاه علت ترکیبات آهنی مشهود باشد، ورزش به عنوان یکی از عوامل کم‌خونی مطرح می‌شود. این‌که چه مقدار تحلیل گلبول‌های قرمز (همولیتیک) در آنمی ورزشی شرکت داشته و هم‌چنین نقش استرس اکسایشی در آنمی، تحت بررسی است.

کم‌خونی فروپنیک با کاهش عملکرد ورزشکاران به ویژه افراد ماراتن در ارتباط است به همین علت بیشترین تحقیقات در آن‌ها صورت می‌گیرد. این علت می‌تواند با وجود هموگلوبین در ادرار (هموگلوبین اوریا، وجود خون در ادرار هماچوریا، کاهش خون معده و روده و کاهش آهن به دلیل تعریق زیاد باشد. هموگلوبین در ادرار

اولین گزارش در مورد وجود هموگلوبین در ادرار در ارتباط با ورزش در سال 1982 بود. زمانی که بالابان، وجود تیرگی در ادرار یک سرباز جوان را بعد از شرکت در یک رژه، شناسائی کرد. او آن را وجود هموگلوبین در ادرار رژه‌ای نامید.

 

هموگلوبین در ادرار گاهی اوقات همراه با وجود خون در ادرار بود که باعث ایجاد شرایط کم‌خونی در ورزشکاران رقابتی به ویژه کسانی که برای مسافت‌های طولانی می‌دویدند، می‌شد. این شرایط کم‌خونی وابسته به همولیز در ارتباط با ورزش در نتیجه پائین‌بودن (هیپوگلوبین) و افزایش هموگلوبین پلاسما بوجود می‌آید.

شواهد نشان می‌دهد وجود هموگلوبین در ادرار شایع‌تر از آن‌چه که فکر می‌کنیم، می‌باشد. اگر چه به نظر می‌رسد که محدود و خوش‌خیم است.

خون در ادرار

هماچوریا بر اثر ورزش برخوردی(فوتبال یا بوکس) و ورزش غیربرخوردی(شنا) ایجاد می‌شود که می‌تواند قابل رویت یا میکروسکوپی باشد. اغلب محدود و خوش‌خیم است. از این رو 48 تا 72 ساعت بعد از ورزش ناپدید می‌شود که می‌تواند مربوط به کیسه صفرا و زخم کلیه باشد. هرگاه مربوط به زخم نباشد، یا کم‌خونی گلومرال ناشی از انقباض عروق طحال و کلیه است یا از یک افزایش فشار ثانویه فیلتراسیون منتج از انقباض سرخرگ‌های آوران می‌باشد.

 

شدت هماچوریا به شدت و مدت ورزش بستگی دارد و می‌تواند با کم آبی، وجود میوگلوبین در ادرار و پراکسید لیپید در اریتروسیت‌ها رخ دهد.

 

کاهش خون معده– روده ای

کاهش خون گوارشی بعد از ورزش‌های طولانی مدت بسیار رایج است. در ورزشکاران دوی ماراتن، با میانگین 8 تا30 درصد مشهود است که نه همراه با تورم و نه خونریزی معده است و ظاهراً مربوط به سن، زمان، علائم شکمی و مصرف اخیر ویتامینc یا اسید استیل سالیسیک نمی‌شود.

 

کاهش خون در ورزش در ارتباط با شدت ورزش، می‌تواند باعث کاهش جریان گویچه قرمز و افزایش فقدان آهن شود.

 

کاهش آهن به علت تعریق زیاد

این شکل کاهش آهن در چندین تحقیق در طول و بعد از یک جلسه ورزش در افراد تمرین کرده و بدون تمرین ارزیابی شده است. نتایج نشان می‌دهد که این مدل کاهش آهن بستگی به میزان عرق دارد. از این‌رو بیشتر در ورزش طولانی مدت تحت درجه حرارت بالا صورت می‌گیرد. تفاوت معناداری بین زنان و مردان وجود ندارد. شدت ممکن این کمبود، بستگی به میزان ذخیره آهن ورزشکاران دارد.

 

تاریخ ایران

تاریخ ایران را به دو دورهٔ کلی تاریخ ایران پیش از اسلام و تاریخ ایران پس از اسلام تقسیم میکنند.

دو روایت مختلف از تاریخ ایران پیش از اسلام وجود دارد: یکی روایت سنتی که مبتنی بر تواریخ سنتی است شامل شاهنامه‌ و از نخستین پادشاه کیومرث که پادشاه جهان و نه فقط ایران است آغاز می‌شود و شامل سلسله‌های پادشاهی پیشدادیان، کیانیان، ملوک‌الطوایفی اشکانیان و ساسانیان است.

 

این روایت سنتی به یک معنی روایتی اسطوره‌ای از تاریخ ایران است و شامل اطلاعات ذی‌قیمت مردم‌شناسانه و اسطوره‌شناسانه‌است.

 

روایت دیگر روایت مبتنی بر تواریخ خارجی (شامل تواریخ یونانی، ارمنی، رومی) و مدارک و یافته‌های باستانشناسی (شامل کتیبه‌ها و سکه‌ها) و به طور کلی روایتی مدرن و علمی‌است. در این روایت خاندان‌های پادشاهی در ایران پیش از اسلام از قرار زیرند: مادها، هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان و ساسانیان.

شاید بسیاری باور ننمایند که از سال سی‌ام هجری که سال مرگ یزدگرد آخرین پادشاه ساسانی است تا سال ۱۳۴۴ه ق۱۳۰۴ه.خ که تاریخ برافتادن قاجاریان می‌باشد در درون حدود طبیعی ایران بیش از یکصد و پنجاه خاندان به استقلال یا نیمه استقلال پادشاهی کرده‌اند و از میان ایشان تنها چهار خاندان سلجوقیان و مغولان و صفویان و نادر شاه را می‌توان گفت که بر سراسر ایران حکمروا بودند. از دیــــــگران طاهریان، سامانیـان، صفاریـان، غزنویـان بویهـیــان خوارزمشـاهیـان، قره‌قویـونــلویــان آق‌قویونلویان، زندیان، قاجاریان اگر چه پادشاهان بزرگ و بنام بودند هیچ کدام سراسر ایران را زیر فرمان نداشتند. آن دیگران هم جز خاندان‌های کوچکی نبودند که هر کدام بر یک یا دو ولایت فرمانروا بودند شهریاران گمنام احمد کسروی

در زمینه دودمان‌ها باید این را به اشاره یادآوری کرد که در یک دوره که آل جلایر نیز بر بخش‌هایی از ایرانزمین فرمان می‌راندند، حدود بیست دودمان بر ایران فرمانروا بودند.

 

دودمان‌های دوران پیش از اسلام

ماد (آغاز قرن هشتم ق. م.۵۵۰ ق. م.) بنیان‌گذار (دیاکو) (هووخشتره)

هخامنشی (۵۵۹ ق. م.- ۳۳۰ ق. م.) بنیان‌گذار کوروش شهریار معروف داریوش

سلوکیان (۳۳۰ ق. م.- ۱۲۹ ق. م.) بنیان‌گذار سلوکوس یکم

اشکانیان (۲۵۶ ق. م.- ۲۲۴ م.) بنیان‌گذار اشک یکم شهریاران بزرگ مهرداد یکم ارد یا اشک سیزدهم

ساسانیان (۲۲۴ م.۶۵۲ م.) بنیان‌گذار (اردشیر بابکان) شهریاران بزرگ شاپور ۱، شاپور دوم و انوشیروان دادگر.

دودمان‌های دوران پس از اسلام

• طاهریان (۲۰۵ - ۲۵۹ ه. ق.) بنیان‌گذار طاهر ذوالیمینین
• صفاریان (۲۶۱ - ۲۸۷ ه. ق.) بنیان‌گذار یعقوب لیث
• سامانیان (۲۶۱ - ۳۸۹ ه. ق.) بنیان‌گذار نصر اول شهریاران بزرگ اسماعیل بن احمد و نصر بن احمد
• زیاریان(۳۱۵ - ۴۶۲ ه. ق.) بنیان‌گذار مرداویج پسر زیار شهریار معروف قابوس بن وشمگیر
• بوییان (۳۲۰ - ۴۴۰ ه. ق.) بنیان‌گذار عمادالدوله علی شهریار بزرگ عضدالدوله
• غزنویان (۳۸۸ - ۵۵۵ ه. ق.) بنیان‌گذار سلطان محمود غزنوی
• سلجوقیان (۴۲۹ - ۵90 ه. ق.) بنیان‌گذار طغرل بیک شهریاران بزرگ ملکشاه و سلطان سنجر
• خوارزمشاهیان (۴۷۰ - ۶۱۷ ه. ق.) بنیان‌گذار انوشتکین غرجه شهریار معروف: محمد خوارزمشاه
• ایلخانان مغول (۶۵۴ - ۷۳۶ ه. ق.) بنیان‌گذار هولاکو خان
• تیموریان (-۷۷۱ ۹۰۳ ه. ق) بنیان‌گذار تیمور گورکانی
• صفویان - (۹۰۶ - ۱۱۳۵ ه. ق.) بنیان‌گذار شاه اسماعیل اول شهریار بزرگ شاه عباس
• افشار (۱۱۴۸ - ۱۱۶۱ ه. ق.): بنیان‌گذار نادرشاه
• زند (-۱۱۶۳ ۱۲۰۹ ه. ق.) بنیان‌گذار کریم خان زند
• قاجار (۱۲۰۹ - ۱۳۴۵ ه. ق.) بنیان‌گذار آغا محمد خان
• سلسله پهلوی (آغاز۱۳۴۵ ه. ق. ۱۳۰۴ ه. ش.) بنیان‌گذار رضا شاه
• جمهوری اسلامی ایران (آغاز ۱۳۵۷ ه. ش.) بنیان‌گذار آیت الله خمینی رهبر فعلی آیت الله  امام خامنه‌ای

ایران باستان، مادها، هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان، طاهریان، صفاریان، سامانیان، زیاریان، بوییان، غزنویان، سلجوقیان، خوارزمشاهیان، ایلخانان، دودمان ‌های محلی، آل مظفر یا مظفریان، آل اینجو، تیموریان، صفویان، افشاریان، زندیان، قاجار، پهلوی

مادها

دیاکو، فره ورتیش، هوخشتره، آستیاگ

هخامنشیان

کوروش بزرگ، کمبوجیه، بردیای دروغین (گئومات مغ)، داریوش بزرگ، خشایارشا (خشیارشا)، اردشیر یکم (اردشیر درازدست)، خشایارشای دوم، سغدیانوس، داریوش دوم، اردشیر دوم، اردشیر سوم، ارسس، داریوش سوم

اشکانیان

ارشک (اشک یکم)، تیرداد یکم (اشک دوم)، اردوان یکم (اشک سوم)، فریاپت (اشک چهارم)، فرهاد یکم (اشک پنجم)، مهرداد یکم (اشک ششم)، فرهاد دوم (اشک هفتم)، اردوان دوم (اشک هشتم)، مهرداد دوم (اشک نهم)، سیناتروک (اشک دهم)، فرهاد سوم (اشک یازدهم)، مهرداد سوم (اشک دوازدهم)، ارد یکم (اشک سیزدهم)، فرهاد چهارم (اشک چهاردهم)، فرهاد پنجم یا (فرهادک) (اشک پانزدهم)، ملکه موزا همراه با پسرش فرهاد پنجم، ُرد دوم (اشک شانزدهم)، ونن یکم (اشک هفدهم)، اردوان سوم (اشک هیجدهم)، تیرداد سوم، وردان (اشک نوزدهم)، گودرز (اشک بیستم)، ونن دوم (اشک بیست و یکم)، بلاش یکم (اشک بیست و دوم)، پاکور (اشک بیست و سوم)، اردوان چهارم، خسرو (اشک بیست و چهارم)، بلاش دوم (اشک بیست و پنجم)، مهرداد چهارم، بلاش سوم (اشک بیست و ششم)، بلاش چهارم (اشک بیست و هفتم)، بلاش پنجم (اشک بیست و هشتم)، اردوان پنجم (اشک بیست و نهم)، بلاش ششم، اردوازد

 

ساسانیان

اردشیر یکم (اردشیر بابکان)، شاپور یکم، هرمز یکم، بهرام یکم، بهرام دوم، بهرام سوم، نرسی، هرمز دوم، آذر نرسی، شاپور دوم (ذوالاکتاف)، اردشیر دوم، شاپور سوم، بهرام چهارم، یزدگرد یکم، بهرام پنجم (بهرام گور)، یزدگرد دوم، هرمز سوم، پیروز یکم، بلاش، قباد یکم، جاماسب، قباد یکم، خسرو یکم (خسرو انوشیروان)، هرمز چهارم (ترک‌ زاد)، بهرام ششم، خسرو دوم (خسرو پرویز)، قباد دوم (شیرویه)، اردشیر سوم، شهربراز، خسرو سوم، جوانشیر، پوراندخت، گشناسب بنده، آزرمی دخت، هرمز پنجم، خسرو چهارم، پیروز دوم، خسرو پنجم، یزدگرد سوم

پس از اسلام

طاهریان

طاهر بن حسین (طاهر ذوالیمینین)، طلحه بن طاهر، علی بن طاهر، عبدالله بن طاهر، طاهر بن عبدالله، محمد بن طاهر بن عبدالله

 

صفاریان

یعقوب لیث، عمرو لیث، طاهر بن محمد بن عمرو لیث، لیث بن علی بن لیث، محمد بن علی بن لیث، احمد بن محمد بن خلف، خلف بن احمد

سامانیان

اسماعیل بن احمد، نامدار به امیر ماضی، احمد بن اسماعیل, نامی به امیر شهید، نصر بن احمد، نامی به امیر سعید، نوح بن نصر، نامی به امیر حمید، عبدالملک بن نوح، نامی به امیر رشید، منصور بن نوح، نامی به امیر سدید، نوح بن منصور، نامی به امیر رضی، منصور بن نوح، عبدالملک بن نوح

زیاریان

مرداویج زیاری، وشمگیر، بیستون پسر وشمگیر، قابوس پسر وشمگیر، منوچهر پسر قابوس، انوشیروان پسر منوچهر

بوییان

غزنویان

ناصرالدین سبکتکین، اسماعیل پسر سبکتکین، سلطان محمود غزنوی (محمود بن سبکتکین)، محمد پسر محمود، سلطان مسعود غزنوی (مسعود بن محمود)، مودود پسر مسعود، مسعود دوم پسر مودود، علی پسر مسعود، عبدالرشید پسر محمود، طغرل غاصب، فرخزاد پسر مسعود، ابراهیم پسر مسعود، مسعود سوم پسر ابراهیم، شیرزاد پسر مسعود، ارسلانشاه پسر مسعود، بهرامشاه پسر مسعود، خسروشاه پسر بهرامشاه، خسرو ملک پسر خسروشاه

سلجوقیان

طغرل، الب ارسلان، ملکشاه، برکیارق، محمد بن ملکشاه، سنجر، محمود

خوارزمشاهیان

قطب الدین محمد، علاء الدین اتسز، جلال الدین سلطانشاه، علاء الدین تکش، علاء الدین محمد، جلال الدین منکبرنی

ایلخانان

هولاگو، اباقاخان هولاکو، سلطان احمد تکودار بن هولاکو، ارغون ‌خان‌ بن اباقا، گیخاتون بن اباقا، بایدو خان بن طرغان‌، غازان‌ بن ارغون، اولجایتو خدابنده بن ارغون، ابوسعید بهادرخان‌ بن اولجایتو، ارپاگاون، موسی خان، محمد خان، ساتی بیک، شاه جهان، سلیمان خان، طغا تیمورخان، انوشیروان عادل

 

آل مظفر یا مظفریان

مبارزالدین محمد، شاه محمود، عمادالدین احمد، نصره الدین شاه یحیی، شاه شجاع، زین العابدین بن شاه شجاع، شاه منصور

تیموریان

تیمور لنگ، خلیل سلطان، شاهرخ، الغ بیگ، عبدالله، بابر، ابو سعید، سلطان احمد، سلطان محمود، سلطان حسین بایقرا

صفویان

شاه ‌اسماعیل یکم، شاه طهماسب یکم، شاه اسماعیل دوم، شاه محمد خدابنده، شاه عباس یکم، شاه صفی، شاه عباس دوم، شاه سلیمان، شاه سلطان حسین، شاه طهماسب دوم، شاه عباس سوم

افشاریان

نادرشاه افشار، عادلشاه افشار، ابراهیم ‌شاه، شاهرخ ‌میرزا

زندیان

کریم‌ خان زند، زکی‌ خان زند، ابوالفتح‌ خان زند، صادق‌ خان زند، علی ‌مراد خان زند، جعفر خان زند، صید مراد خان زند، لطفعلی ‌خان زند

 

 

قاجار

آقا محمدخان قاجار، فتحعلی شاه، محمد شاه، ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه، محمد علی شاه، احمد شاه

پهلوی

رضا شاه پهلوی، محمد رضا شاه پهلوی

بازگویی تاریخ ایران در جهان

دانش غربی‌ها از تاریخ ایران همیشه دست دوم بوده و به شدت تحت تأثیر دشمنی تاریخ‌نویسان یونان باستان با ایران قرار دارد. نسل‌های پیاپی تحصیل‌کردگان اروپایی عادت کرده‌اند ایران را از منظر نوشته‌های خصمانه  و روایات او از جنگ با ایران ببینند. در تاریخ‌نویسی اعراب  در مورد ایران هم همین دشمنی و یک‌جانبه‌نویسی دیده می‌شود. برای بیشتر مردم جهان نیز آشنایی با تاریخ ایران از طریق این گونه نوشته‌های اروپائیان صورت می‌گیرد.

بیوگرافی و زندگینامه پادشاهان ایران ( از ماد تا پهلوی)
این معرفی از سلسله مادها آغاز شده و تا پهلوی ادامه دارد که البته تا حدی است که منتشر شده و اینکه تا چه اندازه کامل است و یا نیست باید از تاریخ نویسان سوال نمود.

 

مادها 

 

 آرامگاه شاهان ماد

 دیوکس  دیااکو

تاریخ تولد : 750 قبل از میلاد

تاریخ درگذشت : 675 قبل از میلاد

بیوگرافی : هرودوت تاریخ نویس یونانی می گوید : دیااکو پسر فرورتیش چنان آوازه ای در حسن دادخواهی داشت که ابتدا اهالی روستایی که در آ» زندگی می کردند و سپس همه افراد قبیله اش برای رفع دعواهایشان ؛ به او مراجعه می کردند وی چون قدرت خویش را دریافت شایعه در افکند که بخاطر بازماندن از کارهای خصوصی خود نمی تواند تمام اوقاتش را به داوری میان افراد صرف کند . از این رو از کار داوری کناره گرفت . به دنبال این اقدام دزدی و بی نظمی آغاز گردید .

 

روئسای طوایف و قبایل ماد دور هم گرد آمدند که چه کنیم که دیگر داوری چون دیوکس دیااکو  بر ما داوری نخواهد کرد و هر روز دزدان و غارتگران بر ما هجوم می آورند و از مجازات عمل نمی ترسند ؛ پس از شوری که کردند به این نتیجه رسیدند که از دیوکس دیااکو  بخواهند تا به عنوان شاه قبلش خودم فکر کنم به عنوان قاضی مواجب بگیر البته این نظر خودمه چون عقلانی تره شایدم یه راست به عنوان شاه به آنها حکومت کند و جلو این دزدان و غارتگران را بگیرد پس به منزل وی رفته و تقاضایشان را با او در میان گذاردند دیوکس هم که دقیقا همین انتظار را داشت گفت من برای قبول این کار چند شرط دارم که باید عملی کنید .

 

اول اینکه برایم قصری بسازید و برایم سربازانی محیا سازید تا از من حمایت و پاسداری کنند این شروط را روسای قبایل قبول کردند و دیوکس دیااکو از این تاریخ به بعد شاه مادها شد . اولین اقدام شاه جدید فراهم آوردن نگهبانانی برای خود و سپس ساختن پایتخت بود . وی برای این منظور همدان را که یونانی ها اکباتانه میگویند جهت پایتخت برگزید .

 

البته دیوکس دیااکو‌ از قرار معلوم این شهر را بنا نکرد زیرا این شهر در کتیبه تیگلات پلسر اول تخت عنوان امدانه ذکر شده است اما پادشاه ماد بر جمعیت آن افزود نام هگمتانه به معنی جای اجتماع می باشد و ظاهرا بدان اشاره دارد که طوایف مادی که در گذشته پراکنده بودند به گونه ای متراکم در آنجا جمع شدند شهر جدید احتمالا از روی نمونه شهرهای جلگه ای بنا گردید . این شهر بر روی تپه ای ساخته شده و هفت دیوار تو در تو داشت که دیوارهای درونی به ترتیب مشرف بر دیوارهای بیرونی بودند ؛ بطوری که درونی ترین دیوار از بقیه دیوارها بلند تر بود . قصر پادشاه که خزاین او در آنجا نگهداری میشد.

 

درون هفتمین دیوار واقع شده بود . این دیوار کهدرونی ترین دیوار هفتگانه به شمار میرفت  کنگره های زرگون داشت و حال آنکه دیوارهای دیگر مانند برج بیروس نیمرود رنگهای روشن داشتند . این کنگره ها و بویژه رنگ های آن در نزد بابلیان نمادهای خورشید و ماه و سیارات بودند اما در نزد مادها این گونه رنگ آمیزی صرفا وام گیری هنری بوده دیوکس دیااکو در این کاخ مراسمی برای بار نیز مقرر می داشت که به تقلید از دستگاههای آشور بوده است .

 

در این کاخ کسی نمی توانست با شاه روبرو شود و دادخواست ها را پیامگذاران به شاه می دادند . بدین منظور این آیین تشریفات وضع شده بود تا با دشوار کردن دسترسی به پادشاه ترس و اخترام در دل مردم القا کنند ببینید این دیوکس چه مخی بوده عقلش چقدر کار میکرده ۳۰۰۰ سال پیش واسه اینکه کاری کنه که مردم علیهش قیام نکنند و هر کسی فکر نکنه که این تا دیروز آدم عادی بود امروز هم هست نمی زاشت کسی ببینش که مردم فکر کنن این از اون آدم های مهمه و ما آدم عادی هستیم پس حرف اون درسته خدایی دمش گرم به این می گن مغزه متفکر دیوکس دیااکو در مدت پنجاه و سه سال پادشاهی  ۶۵۵ - ۷۰۸ ق م  فرصت آن را داشت که قبایل ماد را که تا آن زمان پراکنده بودند متحد سازد و به ملیت واحدی مبدل کند . اگر او همان دیااکویی نباشد که در کتیبه های آشوری از آن نام رفته لا اقل این خوش اقبالی را داشته که آشوریان به وی نپرداختند نجنگیدن زیرا سناخریب در جنگ بابل و ایلام  سوزیانا  آن قدر گرفتار بودند که دیگر مجال اندیشیدن به کوههای بلند و صعب العبور کردستان را نداشتند و تنها خطری که از جانب آشور ؛ مادها را تهدید میکرد اعزام نیروی آشوری یه اللیپی یعنی کرمانشاه کنونی بوده است . بقیه نقاط کشور همچنان در سکون و آرامش بود و خراجش را به صورتی منظم می پرداخت بطوری که آشوریان هیچ بهانه ای برای مداخله نیافتند .

کیاکسار یا هوخشتره

تاریخ تولد : 655 قبل از میلاد

تاریخ درگذشت : 585 قبل از میلاد

بیوگرافی : نام هووخشتره به صورتهای کیاکسار ، کیاکزار ، کواکسارس و سیاکزار نیز ظبط شده است ، وی پسر خشثریت بوده است .آغاز سلطنت رسمی هوخشتره پس از سال 625 قبل از میلاد بوده است ، هوخشتره در همین سال به کین خواهی پدرش از آشور به آنجا تاخت اما مورد مقاومت سکاها به فرماندهی مادیس که متحد آشور بودند واقع گردید سرانجام روزی هوخشتره و گروهی از مادها جمع زیادی از سکاها را به میهمانی دعوت کردند و چون همه را مست کردند همه ایشان را به قتل رساندند ، و بدینگونه مادها توانستند قدرت از دست رفته خود را باز یابند ، به روایت هرودوت هوخشتره توانست سپاه را بر اساس نوع اسلحه به گروه هاای نیزه دار ، کماندار و سواره نظام تقسیم کند.

 

همین نظام بخشیدن به لشکریان توانست در جنگهای آینده کمک بزرگ و تعیین کننده ای برای او باشد آشور بانیپال حدود سال ۶۲۵ ق م درگذشت در ایام فرمانروایی جانشین او ساراکس بنوپلسنر جاکم بابل سربر افراشته و خود را شاه خواند . وی نخست علیه مهاجمان ناشناخته ای که از دهانه های دجله و فرات می آمدند لشکر کسید ؛ ولی بعلت ناتوانی بعدها مادی ها را به یاری خویش طلبید و در نتیجه هوخشتره به او پیوست . نینوا در محاصره افتاد و هنگامی که پادشاه آشور مقاومت را بیهوده دید خرمنی از آتش برافروخت ؛ خود و خانواده اش را در آن افکند و به هلاکت رساند .

 

در نتیجه در سال ۶۰۶ پیش از میلاد پایتخت آشور به اشغال سپاهیان دشمن در آمد و با خاک یکسان گردید و چنانکه از لوح استوانه بنونید پلسر ؛ حاکم بابل بر می آید دیگر شهر ها و معابدی که پلسر را یاری نکرده بودند به سرنوشت پایتخت آشور گرفتار آمدند . از این تاریخ مادها بر بخش بزرگی از آسیای غربی فرمانروایی یافتند . بنوکد نصر بخت النصر پسر و جانشین بنوید پلسر ؛ عقد اتحادی با آنها منعقد کرد و با آمی تیس ؛؛ دختر هوخشتره ازدواج کرد ؛ در حالیکه بابلیان دشت ها را در تصرف خویش داشتند .

 

مادها نیز از فرصت استفاده نموده تمامی سرزمین ایران را به تصرف خود در آورده و بتدریج از یکطرف به ارمنستان و از طرف دیگر تا مرکز آسیای صغیریعنی کاپادوکیه پیش رفتند . فتح تمامی این مناطق برای مادها آسان تر بود زیرا کیمری ها سیمری ها و اسکیتها سکاها تمامی بلاد آباد و مناطق مذکور را غارت و ویران کرده بودند و پیش از آمدن مادها مناطق فوق چنان دستخوش هرج و مرج و بی نظمی شده بود که قدرت ایستادن در برابر مهاجمان خارجی را نداشت . پیشروی مادها در کنار رود هالیس قزل ایرماق کنونی که خود را با مملکت جنگجو و قدرتمند لیدی رودررو دیدند متوقف کردید . پادشاه لیدی در آن زمان آلیاتس نام داشت که از پادشاهان مقتدر آن زمان بشمار می رفت البته جنگ میان لیدی و ماد شش سال طول کشید .

 

در این مدت هیچ یک از طرفین بر دیگری پیروزی نیافت  در سال هفتم کسوفی پدید آمد که گویند تالس میلتس فیلسوف یونانی آن را پیشگویی کرده بود ۵۸۵ ق م طرفین از این کسوف ترسیدند و دست از جنگ کشیدند و پس از گفتگویی چند و میانجی گری پادشاه بابل بین دو طرف صلح برقرار شد و رودخانه هالیس ؛ مرز بین دو دولت تعیین شد .

 

یکسال بعد از انعقاد قرارداد با دولت لیدی هوخشتره در گذشت ۵۸۴ ق م  او می بایست شخصیتی پر توان و قدرتمند و همچنین سازماندهی برجسته بوده باشد  زیرا ماد را که مغلوب آشوریان و سکاها بود به چنان پایگاهی رساند که بر هر دو دست یافته سکاها را از قلمرو خود بیرون و نینوا را فتح کرد و نیمی از آسیای صغیر را به تصرف خود در آورد هرودوت می گوید که هوخشتره ؛ هسته های جداگانه ای از تیر اندازان و سواران را که در گذشته همه با هم می جنگیدند تشکیل داد . هوخشتره در سال 585 قبل از میلاد پس از صلح با لیدی درگذشت.

 

فرورتیس فرااورت :

تاریخ درگذشت : 653 قبل از میلاد

محل دفن : به حدس کامرون در یکی از گور دخمه های کنار جاده

اصلی ایران - بابل نزدیک بیستون

بیوگرافی : پس از دیوکس دیااکو پسرش فرورتیس که نام نیای خود را داشت به تخت پادشاهی نشست . او با پرداخت منظم خراج به دولت آشور که در آن هنگام آشور بانیپال پادشاه آن بود . سیاست پدر را که حفظ مناسب حسنه با آشور بود ادامه داد و نیز مانند پدر به فتح و جذب دیگر قبایل ماد که در فلات ایران مستقر شده بودند پرداخت .

 

مادها در این راه ولایت پارس را که با سکنه آن خویشاوند بودند متصرف شدند آنها که با این پیروزیها شجاع و دلیر شده بودند کوشیدند تا یوغ بندگی را از گردن خویش بردارند و در رسیدن به این هدف به آشور حمله بردند ؛ اما سپاهیان کار آزموده آشوری که سر انجام دولت ایلام را مغلوب و مطیع کرده بودند و از انضباط شدیدی برخوردار بودند و نیز با جنگ افزار بزرگ می شدند ؛ برای مادهای مشهور و جسور بسیار خطرناک بشمار میرفتند .

 

در نتیجه سعی مادها ثمر بخش نبوده و عاقبت در برابر دشمن شکست خوردند و فرورتیس  فرااورت  پس از بیست و دو سال پادشاهی به هلاکت رسید و بیشتر سپاهیانش نابود گردیدند پس از کشته شدن فرورتیس ؛ هوخشتره ( کیاکسار ) که مدیری قابل و سرداری فاتح بود به پادشاهی رسید .

 

شکستی که به قیمت جان فرااورت فرورتیس تمام شده بود به او آموخت سربازانی که روسای زمین دار جمع می کنند هرگز از عهده سپاهیان منظم بر نمی آیند از این رو بر آن شد تا سپاهی از روی نمونه سپاه آشور تشکیل دهد پیادگانی که هر یک به کمان و شمشیر و یک یا دو زوبین مسلح بودند و سوارانی که در سایه پرورش اسب که در میان مادها رایج بود ؛ پیش از سواره نظام دشمن بودند . لشکریانی که به تیر و کمان مسلح بودند که در همه شرایط  در حمله و عقب نشینی بسوی دشمن تیراندازی کنند .
 

آستییاگ یا ایخ توویگو

تاریخ درگذشت : 550 قبل از میلاد

بیوگرافی : جانشین کیاکسار هوخشتره در مدت ۳۵ سال سلطنت خود از یک طرف به سیاست جهانگشایی را دنبال کرده و از سوی دیگر به سر و سامان دادن وضع داخلی کشور پرداخت . او چون بنا به قرارداد صلحی که پدرش با پادشاه لیدی بسته بود نمی توانست به آسیای صغیر دست یابد سپاهیان خوذ را برای فتح بین النهرین و شمال سوریه گسیل داشت .

 

حکومت آستییاگ در تاریخ ماد دوران اوج مادها را نشان میدهد در زمان حکومت این پادشاه قلمرو مادها در شرق به نواحی مرکزی فلات ایران در غرب به رود هالیس و در جنوب تا خلیج فارس گسترش یافته بود . آستییاگ در طول حکومت خود کوشش کرد تا از قدرت نامحدود اشراف بکتهد روی همین اصل با آنها به گونه ای خودکامه رفتار می کرد و در عین حال قدرت روحانیون  مغ ها  رو به فزونی میرفت .

 

در چنین شرایطی قسمتی از اشراف ماد به رهبری یکی از خویشاوندان شاه و فرمانده ارتش به نام گارپاگا تماس هایی با شاه پارس یعنی کورش دوم برقرار کردند و به این ترتیب کورش علیه پادشاه ماد به پا خواست .سه سال پس از این قیام به سال ۵۵۰ قبل از میلاد هنگامیکه آستییاگ به پارس لشکر می کشید ارتش تحت فرمان او علیه پادشاه ماد شوریده او را دستگیر کرده و به کورش تسلیم کردند این مطلب را یک تاریخ نگار بابلی گفته اما بنا بگفته هرودوت فقط قسمتی از ارتش ماد که جزو توطیه کنندگان نبودند بسختی با پارس ها جنگیدند و دیگران آشکارا به آنها پیوستند . بهر حال کورش دوم پادشاه هخامنشی در این نبرد پیروز شده و دولت هخامنشی جایگزین مادها شده .

هخامنشیان

کورش کبیر :

تاریخ تولد : 576 قبل از میلاد

تاریخ درگذشت : 529 قبل از میلاد

محل دفن : پاسارگاد فارس

 

بیوگرافی : کوروش دوم معروف به کوروش بزرگ ۵۷۶  ۵۲۹ شاه پارسی به‌خاطر جنگجویی و بخشندگی‌اش شناخته شده‌است کوروش نخستین شاه ایران و بنیان‌گذار دوره‌ی شاهنشاهی ایرانیان می باشد. واژه کوروش یعنی خورشیدوار کور یعنی خورشید و وش یعنی مانند پاسارگاداى رهگذر هر که هستى و از هر کجا که بیایى مى دانم سرانجام روزى بر این مکان گذر خواهى کرد. این منم کوروش شاه بزرگ شاه چهارگوشه جهان شاه سرزمین ها، برخاک اندکى که مرا در برگرفته رشک مبر مرا بگذار و بگذر تبار کوروش از جانب پدرش به پارس‌ها می رسد که برای چند نسل بر انشان در جنوب غربی ایران حکومت کرده بودند.

 

کوروش درباره خاندانش بر سنگ استوانه شکلی محل حکومت آن‌ها را نقش کرده است بنیاد‌گذار دودمان هخامنشی شاه هخامنش انشان بوده که در حدود ۷۰۰می‌زیسته است پس از مرگ او, تسپس انشان به حکومت رسید. تسپس نیز پس از مرگش توسط دو نفر از پسرانش کوروش اول انشان و آریارمنس فارس در پادشاهی دنبال شد سپس پسران هر کدام به ترتیب کمبوجیه اول انشان و آرسامس فارس, بعد از آن‌ها حکومت کردند. کمبوجیه اول با شاهدخت ماندانا دختر آژدهاک پادشاه قبیله ماد و دختر شاه آرینیس لیدیه ازدواج کرد و کوروش نتیجه این ازدواج بود. تاریخ نویسان باستانی از قبیل هردوت, گزنفون, و کتزیاس درباره چگونگی زایش کوروش اتفاق نظر ندارند. اگرچه هر یک سرگذشت تولد وی را به شرح خاصی نقل کرده‌اند اما شرحی که آنها درباره ماجرای زایش کوروش ارائه داده‌اند, بیشتر شبیه افسانه میباشد.

 

تاریخ نویسان نامدار زمان ما همچون ویل دورانت و پرسی سایکس و حسن پیرنیا شرح چگونگی زایش کوروش را از هردوت برگرفته‌اند. بنا به نوشته هردوت, آژدهاک شبی خواب دید که از دخترش آنقدر آب خارج شد که همدان و کشور ماد و تمام سرزمین آسیا را غرق کرد. آژدهاک تعبیر خواب خویش را از مغ‌ها پرسش کرد.

 

آنها گفتند از او فرزندی پدید خواهد آمد که بر ماد غلبه خواهد کرد. این موضوع سبب شد که آژدهاک تصمیم بگیرد دخترش را به بزرگان ماد ندهد, زیرا می ترسید که دامادش مدعی خطرناکی برای تخت و تاج او بشود. بنابر این آژدهاک دختر خود را به کمبوجیه اول به زناشویی داد. ماندانا پس از ازدواج با کمبوجیه باردار شد و شاه این بار خواب دید که از شکم دخترش تانیققویید که شاخ و برگهای آن تمام آسیا را پوشانید. پادشاه ماد، این بار هم از مغ ها تعبیر خوابش را خواست و آنها اظهار داشتند، تعبیر خوابش آن است که از دخترش ماندان فرزندی بوجود خواهد آمد که بر آسیا چیره خواهد شد. آژدهاک بمراتب بیش از خواب اولش به هراس افتاد و از این رو دخترش را به حضور طلبید. دخترش به همدان نزد وی آمد. پادشاه ماد بر اساس خوابهایی که دیده بود از فرزند دخترش سخت وحشت داشت، پس زاده‌ی دخترش را به یکی از بستگانش هارپاگ، که در ضمن وزیر و سپهسالار او نیز بود، سپرد و دستور داد که کوروش را نابود کند.

 

هارپاگ طفل را به خانه آورد و ماجرا را با همسرش در میان گذاشت. در پاسخ به پرسش همسرش راجع به سرنوشت کوروش، هارپاگ پاسخ داد وی دست به چنین جنایتی نخواهد آلود چون یکم کودک با او خوشایند است. دوم چون شاه فرزندان زیاد ندارد دخترش ممکن است جانشین او گردد.

 

در این صورت معلوم است شهبانو با کشنده فرزندش مدارا نخواهد کرد. پس کوروش را به یکی از چوپان‌های شاه به‌ نام میترادات مهرداد داد و از از خواست که وی را به دستور شاه به کوهی در میان جنگل رها کند تا طعمه‌ی ددان گردد. چوپان کودک را به خانه برد. وقتی همسر چوپان به نام سپاکو از موضوع با خبر شد, با ناله و زاری به شوهرش اصرار ورزید که از کشتن کودک خودداری کند و بجای او, فرزند خود را که تازه زاییده و مرده بدنیا آمده بود.

 

در جنگل رها سازد. میترادات شهامت این کار را نداشت, ولی در پایان نظر همسرش را پذیرفت. پس جسد مرده فرزندش را به ماموران هارپاگ سپرد و خود سرپرستی کوروش را به گردن گرفت. روزی کوروش که به پسر چوپان معروف بود, با گروهی از فرزندان امیرزادگان بازی می کرد. آنها قرار گذاشتند یک نفر را از میان خود به نام شاه تعیین کنند و کوروش را برای این کار برگزیدند.

 

کوروش همبازیهای خود را به دسته‌های مختلف بخش کرد و برای هر یک وظیفه‌ای تعیین نمود و دستور داد پسر آرتم بارس را که از شاهزادگان و سالاران درجه اول پادشاه بود و از وی فرمانبرداری نکرده بود تنبیه کنند. پس از پایان ماجرای فرزند آرتم بارس به پدر شکایت برد که پسر یک چوپان دستور داده است وی را تنبیه کنند. پدرش او را نزد آژدهاک برد و دادخواهی کرد که فرزند یک چوپان پسر او را تنبیه و بدنش را مضروب کرده است.

 

شاه چوپان و کوروش را احضار کرد و از کوروش سوال کرد تو چگونه جرأت کردی با فرزند کسی که بعد از من دارای بزرگترین مقام کشوری است, چنین کنی کوروش پاسخ داد در این باره حق با من است, زیرا همه آن‌ها مرا به پادشاهی برگزیده بودند و چون او از من فرمانبرداری نکرد, من دستور تنبیه او را دادم حال اگر شایسته مجازات میباشم اختیار با توست." آژدهاک از دلاوری کوروش و شباهت وی با خودش به اندیشه افتاد. در ضمن بیاد آورد, مدت زمانی که از رویداد رها کردن طفل دخترش به کوه می گذرد با سن این کودک برابری می کند. لذا آرتم بارس را قانع کرد که در این باره دستور لازم را صادر خواهد کرد و او را مرخص کرد. سپس از چوپان درباره هویت طفل مذکور پرسشهایی به عمل آورد. چوپان پاسخ داد: این طفل فرزند من است و مادرش نیز زنده است." اما شاه نتوانست گفته چوپان را قبول کند و دستور داد زیر شکنجه واقعیت امر را از وی جویا شوند. چوپان در زیر شکنجه وادار به اعتراف شد و حقیقت امر را برای آژدهاک آشکار کرد و با زاری از او بخشش خواست.

 

سپس آژدهاک دستور به احضار هارپاگ داد و چون او چوپان را در حضور پادشاه دید, موضوع را حدس زد و در برابر پرسش آژدهاک که از او پرسید با طفل دخترم چه کردی و چگونه او را کشتی؟" پاسخ داد: "پس از آن که طفل را به خانه بردم, تصمیم گرفتم کاری کنم که هم دستور تو را اجرا کرده باشم و هم مرتکب قتل فرزند دخترت نشده باشم.

 

کوروش در دربار کمبوجیه خو و اخلاق والای انسانی پارس‌ها و فنون جنگی و نظام پیشرفته آن‌ها را آموخت و با آموزش‌های سختی که سربازان پارس فرامی‌گرفتند پرورش یافت. هارپاگ بزرگان ماد را که از نخوت و شدت عمل شاهنشاه ناراضی بودند بر ضد آژدهاک شورانید و موفق شد کوروش را وادار کند بر ضد پادشاه ماد لشکرکشی کند و او را شکست بدهد.

 

با شکست کشور ماد بوسیله پارس که کشور دست نشانده و تابع آن بود, پادشاهی ۳۵ ساله آژدهاک پادشاه ماد به انتها رسید اما کوروش به آژدهاک آسیبی وارد نیاورد و او از را نزد خود نگه داشت. کوروش به این شیوه در ۵۴۶ پادشاهی ماد و ایران را به دست گرفت و خود را پادشاه ایران اعلام نمود.

 

کمبوجیه :

تاریخ درگذشت : 522 قبل از میلاد

 

بیوگرافی : شاهنشاهی کمبوجیه(29-37)(530- 522 پیش از میلاد مسیح کورش دو پسر داشت یکی کمبوجیه که بزرگتر بود گونه ی یونانی نام وی کامبیز است و دیگری بردیا که کهتر بود. کورش کمبوجیه را جانشین خود کرد و وی را پس از مرگ گئوبروو گمارده ی کورش در بابل ، شاه بابل کرد.

 

همچنین بردیا را به فرمانروایی بسیاری از کشورهای ایران خاوری گمارد. کمبوجیه با فیدایمیا دختر هوتن، یکی از بزرگان پارسی ازدواج کرد. بردیا پس از برتخت نشستن، وی را به همسری خود درآورد و برپایه ی گاهنویسان یونانی وی کسی بود که دریافت آنکه برتخت نشسته، بردیا نیست. کمبوجیه در جنگ واپسین کورش بزرگ با بیابانگردان، همراه وی بوده و پس از کشته شدن کورش به عنوان جانشین وی راهی پارس شده است. این احتمال هست که کمبوجیه برای جلوگیری از تاخت وتاز بیابانگردان چند ماه نیروهای خود را درانجا نگاه داشته است.

 

باری پس از کشته شدن کورش ،کمبوجیه شاهنشاه شد و بردیا همچنان فرمانروای ایران خاوری ماند پیروزی بر مصر با آگاهی از درگذشت کورش، فرعون مصر پسرش پسامتیک را برای بازیابی فلسطین و سوریه با سپاه بزرگی به آنجا فرستاد. کمبوجیه لشکرکشی خود را پس از یک تدارک جنگی و سیاسی گسترده آغاز کرد.

 

چشمه های مصری آمدن هخامنشیان را تهاجم چندین کشور نگاشته اند هرودت نیز می گوید بیشتر مردم کشورهای پیرو هخامنشیان، سربازانی در لشکر وی داشتند. کمبوجیه را می توان بنیادگذار نیروی دریایی ایران دانست. این ناوگان، نخست از مردان و ابزاری پدید آمده بود که از آسیای کوچک و فنیقیه گرفته شده بود، قبرس نیز به ایران پیوست که در لشکرکشی به مصر کشتی هایی فرستاد.

 

در دریای کاسپین نیز نیروی دریایی پدید آمد تا از تاخت و تاز مردم دشت نشین فرای دریا به سرزمین های هخامنشی جلوگیری شود که درینجا ساختاری ایرانی داشت کمبوجیه خود برای جنگ با مصریان به شام لشکر کشید در رویارویی دو سپاه ، کمبوجیه پیروز شد و پسامتیک به فلسطین عقب نشست. درین هنگام پسامتیک از درگذشت پدرش شاید آبان سال 33 پس از برتخت نشستن کورش یا نوامبر 526 آگاه شد و با شتاب به مصر بازگشت کمبوجیه به دنبال وی راهی مصر شد.

 

باری شش ماه پس از درگذشت فرعون پیشین، ارتش ایران به پلوزیم، دروازه ی مصر، در دهانه ی خاوری دلتای نیل اسماعیلیه ی کنونی رسید بهار سال 34 چنین بر می آید که دریاسالار مصری و گروهی روحانی انگیزه ای برای پایداری نداشته اند چرا که جنگی دریایی روی نداده است هم چنین فرمانده ی مزدوران یونانی لشکر مصر بر سر اندازه ی دستمزد با کارگزاران مصری به هم زده به کمبوجیه پیوست. وی رازهای لشکری مصریان را برای ایرانیان بازگو کرد.

 

سپاه مصر در نزدیکی پلوزیم جای گرفته بود. سپاه ایران نیز در همان نزدیکی اردو زد. در نبرد پی آمد که کشته ی بسیار برای هردو سوی نبرد به همراه داشت ارتش ایران به پیروزی رسید. هرودت که هفتاد سال پس از نبرد، آوردگاه پلوزیم را دیده می گوید که هنوز میتوان استخوان های سربازان را در آنجا دید. پس از آن فرعون به ممفیس پایتخت مصر عقب نشست.

 

کمبوجبه به پیشروی ادامه داد و در نزدیکی ممفیس اردو زد. کمبوجیه فرستاده ای را با یک کشتی به ممفیس فرستاده، خواهان تسلیم آن شد، ولی مصریان کشتی را آتش زده پیک را کشتند؛ این کار نشان می دهد که فرعون امیدوار بود که در پناه دیوار سپید شهر به پایداری درازمدت بپردازد.

 

کمبوجیه به محاصره ی شهر پرداخت و پس از چندی به شهر درآمد و پادگانی در کاخ سپید به پاکرد. مردم شهر بی درنگ امان یافتند و فرعون را دستگیر کردند. هرودت می نویسد که آیین شاهنشاهان ایران در همه جا چنین بود که شاه شکست خورده را یا یکی از فرزندان یا نزدیکان وی را به فرمانروایی آنجا می گماردند، و کمبوجیه فرعون را نزد خود نگاه داشت تا فرمانروایی مصر را به اوبازگرداند. کمبوجیه گنجینه ی فرعون را ضبط کرد. بسیاری از اموال توقیف شده ی فرعون را در گنجینه ی تخت جمشید یافته اند.

 

با فرارسیدن تابستان همه ی مصر به پیروی کمبوجیه درآمد. در اسناد مصری کمبوجیه بنیادگذار دودمان بیست و هفتم مصر برشمرده اند و برپایه ی این اسناد وی پیروزی خود را گونه ای یگانگی مشروع با مصر برشمرده است. مردم لیبی و تونس خود به پیروی ایران درآمدند. کمبوجیه که در صدد پیروزی بر همه ی آفریقای با فرهنگ بود لشکری به سوی خوربران غرب مصر فرستاد ولی این لشکر در بیابان دچار توفان شده و گم شد و هیچ گاه به مصر بازنگشت. کمبوجیه به همراهی بخشی از ارتش به نیمروز(جنوب) مصر رفته و پایتخت مصر بالا، تبس را نیز گرفت.

 

بخشی از ارتش در راستای رود نیل به سوی نیمروز تا ژرفای افریقا پیشروی کردند . گاهنویسان کلاسیک از جایی به نام انبار کمبوجیه در آبشار دوم یاد کرده اند که در روزگار رومیان نیز به همین نام خوانده می شد. همچنین پیکی برای تبعیت نوبیا یا حبشه ی کنونی به آنجا فرستاده شد و از آن پس حبشیان به دولت ایران خراج می پرداختند آنها در نگاره های تخت جمشید نموده شده اند که برای شاه بزرگ خوشبوکننده و عاج و کاپی جانوری مانند زرافه می آورند.

 

هنگامی که کمبوجیه در نیمروز مصر بود، فرعون مصر درصدد شورش برآمد که با شکست روبرو شد و پس از آن به گفته ی هرودت و کتزیاس به دستور شاهنشاه خودکشی کرد. کمبوجیه یک هخامنشی به نام آریاند را به شهربانی مصر گماشت و خود پس از سه سال ماندن در مصر به سوی فلسطین و سوریه رفت تا از آنجا به ایران بازگردد. در نوشته ی گاهنویسان یونانی کمبوجیه را بدسرشت و دیوانه برشمرده اند برخی برین باورند که این بدگویی ریشه در دربار فرزندان داریوش دارد که آیین مصریان را گرامی نمی داشت.ولی از داده های باستان شناسی آشکار شده است که نه تنها رفتار وی بدین گونه نبوده ، که وی آیین های مصری را به جا آورده و دستوربازسازی ویرانی هایی که بر اثر جنگ پدید آمده بود را داده است.

 

از سندهای دیوانی سال نخست فرمانروایی کمبوجیه در مصر برمی آید که اقتصاد کشور کم ترین آسیبی ندیده است. کمبوجیه به پیروی از پدر، مصریان را در انجام آیین های دینی خود آزاد گذارد و به فرهنگ کهن سال آنان خدشه ای وارد نیاورد. در پایان شاهنشاهی کمبوجیه، فرمانروایی هخامنشی همه ی پادشاهیهای جهان آن روز را در بر می گرفت و مرزهای ایران از یک سودر خاور، به بیابانگردان و هند می رسید و از سوی دیگر شهرهای یونانی را در همسایگی داشت. در روزگار داریوش شاهنشاهی هخامنشی، همه ی جهان با فرهنگ باستان را کمابیش در بر میگرفت.

 

داریوش اول :

تاریخ تولد : 551 قبل از میلاد

تاریخ درگذشت : 486 قبل از میلاد

محل دفن : مرودشت فارس - نقش رستم

 

بیوگرافی : پس از دیوکس دیااکو پسرش فرورتیس که نام نیای خود را داشت به تخت پادشاهی نشست . او با پرداخت منظم خراج به دولت آشور که در آن هنگام آشور بانیپال پادشاه آن بود . سیاست پدر را که حفظ مناسب حسنه با آشور بود ادامه داد و نیز مانند پدر به فتح و جذب دیگر قبایل ماد که در فلات ایران مستقر شده بودند پرداخت . مادها در این راه ولایت پارس را که با سکنه آن خویشاوند بودند متصرف شدند . آنها که با این پیروزیها شجاع و دلیر شده بودند کوشیدند تا یوغ بندگی را از گردن خویش بردارند و در رسیدن به این هدف به آشور حمله بردند ؛ اما سپاهیان کار آزموده آشوری که سر انجام دولت ایلام را مغلوب و مطیع کرده بودند و از انضباط شدیدی برخوردار بودند و نیز با جنگ افزار بزرگ می شدند ؛ برای مادهای مشهور و جسور ؛ بسیار خطرناک بشمار میرفتند .

 

در نتیجه سعی مادها ثمر بخش نبوده و عاقبت در برابر دشمن شکست خوردند و فرورتیس فرااورت پس از بیست و دو سال پادشاهی به هلاکت رسید و بیشتر سپاهیانش نابود گردیدند پس از کشته شدن فرورتیس ؛ هوخشتره کیاکسار که مدیری قابل و سرداری فاتح بود به پادشاهی رسید .

 

شکستی که به قیمت جان فرااورت فرورتیس تمام شده بود به او آموخت سربازانی که روسای زمین دار جمع می کنند هرگز از عهده سپاهیان منظم بر نمی آیند از این رو بر آن شد تا سپاهی از روی نمونه سپاه آشور تشکیل دهد پیادگانی که هر یک به کمان و شمشیر و یک یا دو زوبین مسلح بودند و سوارانی که در سایه پرورش اسب که در میان مادها رایج بود پیش از سواره نظام دشمن بودند لشکریانی که به تیر و کمان مسلح بودند که در همه شرایط در حمله و عقب نشینی بسوی دشمن تیراندازی کنند.

 

 

ایمنی و حفاظت فنی

در محیط های صنعتی با و جود ماشین آلات و ابزار فراوان غالبا کارگران در معرض مخاطرات فراوان قرار دارند  با توسعه تکنولوژی و افزایش کاربرد ماشین در امر تولید نیز احتمال مخاطرات و حوادث در این گونه محیط ها زیاد تر می شود . سوانح در کارخانه جات ممکن است باعث نقص عضو یا  فوت افراد شود که به سهولت و سرعت قابل جبران نیست و برای سازمان فقدان یک متخصص که سال ها برای تربیت او سرمایه و وقت مصرف شده است ، زمان سنگینی به شمار می آید .

 

در سازمان های تولیدی که اصول و موازین مراعات نمی شود روحیه کارکنان نیز ضعیف و متزلزل است و کمتر امکان دارد کارگر خوب و طراز اول در خدمت چنین سازمان هایی مشغول به کار باشد . بنابراین اجرای تدابیر و برنامه هایی به منظور ایمنی و حفاظت فنی کارکنان ، در درجه اول اهمیت  در راستای تامین و نگهداری نیروی انسانی ، قرار دارد . در عین حال ، صرف هزینه و تخصیص اعتبار در برنامه های سازمان ، به منظور ابداع تدابیر و استقرار وسایل جهت جلوگیری از حوادث ، در مقابل منافع حاصل از آن ، اندک و ناچیز به شمار می رود .

 

اصولا ایمنی  حفاظت فنی و بهداشت صنعتی وسیع و گسترده ای است که تحت عنوان ( حفاظت صنعتی ) به مجموعه تدابیر ، اصول و مقرراتی گفته می شود که با به کار گرفتن آن بتوان نیروی انسانی و سرمایه را در مقابل خطرات مختلف محتمل در محیط های صنعتی به نحو موثری حفظ و حراست کرد و یک محیط کاری بی خطر و سالم جهت افزایش کارایی کارکنان به وجود آورد .

 

 بررسی تاریخی ایمنی و بهداشت صنعتی 

بررسی تاریخی ایمنی و بهداشت  صنعتی با توجه به نقاط عطف موجود به طور کلی به چهار دوره تقسیم می گردد :

 

1- دوره زندگی اولیه بشر

2- از پیدایش تمدن های اولیه تا ظهور اسلام

3- از ظهور اسلام تا انقلاب صنعتی

4- از ظهور انقلاب صنعتی تا امروز

دیدگاه اولیه بشر از ایمنی و بهداشت کار : این دیدگاه محدود به استفاده از نیروی بدنی و گاها استفاده از امکانات طبیعی نظیر چوب و سنگ و استخوان می شود و انسان بر اثر غریزه به فکر صیانت از اعضای مختلف بدن خویش بوده است  اولا در این دوره اهمیت مساله آنچنان واضح و روشن نبوده و اکثرا با جنبه های منفی و آثار سود و زیان به کار معطوف بوده  و هیچ موقع با آثار مثبت و مفید کار که مورد توجه جهانیان به ویژه پزشکان در جهان امروز قرار گرفته است و کار درمانی که یکی از موارد هم می باشد مورد توجه قرار نگرفته است .

 

مساله دیگر اینکه در این دوره ها هم کارهای سخت و زیان آور معادن و عمارت های آنچنانی را برده ها و یا زندانیان به اصطلاح محکوم به مرگ تشکیل می دادند و بنابراین از نظر کارفرمایان آن دوره نه تنها نیازی به حفاظت ، ایمنی و تامین سلامت آن ها نبوده بلکه خود این عمل نوعی اعدام دسته جمعی به حساب می آمد .

ایمنی و بهداشت در صنعت امروز : انقلاب صنعتی با ماشین بخار آغاز شد . انقلاب صنعتی غرب که آغازگر حرکت جوامع به سوی صنعتی شدن بود نقطه عطفی در پیشرفت سریع صنعت و پدیده های مربوط به آن از جمله ایمنی و بهداشت در آن ممالک به شمار می رود . با تغییر و تکامل ابزار کار و تولید ، حوادث و بیماری های ناشی از کار مرتبا در تغییر و تحول بوده اند که انقلاب صنعتی جنبه های منفی هم داشته که از آن جمله می توان به افزایش حوادث در محیط کار ، سرو صدا ، آلودگی های ناشی از کارخانه جات و افزایش ماشین آلات و آلودگی آب های دریا اشاره کرد .

حادثه چیست :

حادثه اتفاقی است پیش بینی نشده و غیر منتظره که در زمان انجام وظیفه طی اوقات کار برای بیمه شده ای که در کارخانه یا کارگاه ، سازمان ها وموسسات وابسته مشغول انجام کار می باشد اتفاق می افتد و باعث ضایعات مادی و انسانی می شود و کارگر آسیب دیده حداقل باید 24 ساعت تحت معالجه و استراحت قرار بگیرد .

بررسی حوادث در کارگاه ها

طرق مختلفی را که امروزه در زمینه پیشگیری حوادث به کار گرفته می شود می توان به ترتیب زیر طبقه بندی نمود :

 تحقیقات آماری  2 – بررسی جنبه های روانی  و فیزیولوژیکی کارگران  3 – فعالیت های آموزش و تبلیغاتی  4 – سازمان و تشکیلات حفاظت  5 – بازرسی از کارهای اجرایی در کارگاه ها .

 

 تحقیقات آماری : تمامی حوادث کلا از یک سری عوامل که در یک زمان و در یک مکان جمع شده اند تشکیل می گردند . به عنوان مثال برای تشکیل آتش لازم ایت عوامل مختلفی مانند سوخت ، اکسیژن و حرارت در یک جا و در یک زمان در کنار هم قرار گیرند حال اگر به طریقی یکی از عوامل را ما حذف کنیم دیگر آتش نخواهد بود . پس با کنترل عمل وقوع حادثه و جلوگیری از تجمع آنها در یک مکان و د ریک زمان از به وجود آمدن می توان پیشگیری کرد .

عامل فیزیولوژیکی که عامل درونی به طور کلی معین می کند اشخاص در چه شرایطی و به چه دلایلی سبب ایجاد خطر برای خود  و دیگران می شوند در هنگام استخدام انتخاب پرسنل باید به طور صحیح صورت گیرد و فرد واقعا از روی علاقه شروع به کار نماید . 2 – عامل فیزیولوژیکی : وضعیت بدنی و جسمانی پرسنل باید متنایب کارشان در نظر گرفته شود البته این بدین منظور نیست که افرادی که نقص عضو دارند به کار گذاشته نشوند . بلکه کار مزبور باید باید تجزیه و تحلیل گردد .

 

فعالیت های تبلیغاتی و آموزشی : آموزش و فقدان آموزش یکی از علل عمده وقوع حوادث است . کلیه کارگاه ها با توجه به شغل های مختلف پرسل را باید برای دوره های کوتاه مدت و بلند مدت اعزام نمایند و الویت با پرسنلی است که جدیدا در کارگاه های استخدام می شوند . در کلاس ها باید سعی شود حوادث مختلف تجزیه و تحلیل گردد تا از تکرار حوادث جلوگیری شود .

 سازمان و تشکیلات حفاظتی : اولین افرادی که در امر حفاظت نقش مهم و سازنده ای را ایفا می نمایند ، مدیران کارگاه ها می باشند . چنانکه درباره سازمان فعالیت های حفاظتی گویند : حفاظت از بالا شروع می شود . مسئول مستقیم واحد ها سر کارگران که در ارتباط با کار گران می باشند با اولویت دادن به ایمنی قبل از شروع به کار و در حین انجام کار سعی بر این کنند که به طور کامل تمامی کارگران اقدامات لازم ایمنی را انجام دهند .

بازرسی مکرر از کارهای اجرایی در کارگاه ها  : برای حفظ صیانت نیروی انسانی لازم است تمامی قوانین و مقررات ایمنی به طور کامل در کارگاه ها اجرا شود و همچنین کارگران به نحو احسن از لوازم ایمنی استفاده نمایند . البته این قوانین به غیر از دروسی که در کلاس های ایمنی ارائه می گردد دفترچه استاندارد ایمنی در اختیار واحدها قرار  گرفته و همچنین تدابیری برای کارهای مختلف کارگاه نوشته و برای تمامی واحد ها ارسال گردد که در تقلیل حوادث بسیار حائز اهمیت است .

 

زیان های وارده در اثر حادثه :

1 – زیان های نامشهود

2 – زیان های مشهود

تعریف : زیان های نامشهود ضررهایی است که قابل محاسبه و بیان به رقم و ریال نمی باشند .

تعریف : زیان های مشهود هزینه هایی است که قابل محاسبه به رقم و ریال می باشند .

زیان های نامشهود بر کارفرما :

اتلاف وقت مدت زمانی که کارگر ، کارفرما سر کار نیست .

اتلاف وقت سایر کارکنان که در اثر حادثه دست از کار می کشند .

اتلاف وقت سرپرست و کارکنان اداری .

4 – هزینه آماده نمودن کارگر به جای کارگر مصدوم .

اثر سوء روحی در بین کارگران که موجب کندی کار می گردد .

 

زیان های نامشهود وارده بر کارگر حادثه دیده

هزینه های اضافی در مدت استراحت در منزل

 تغییر شغل

امکان تزلزل شغل در اثر ناتوانی در اشتغال به کار سابق .

اثرات روحی برای خود و خانواده .

زیان های نا مشهود وارده بر جامعه :

خسارتی که جامعه به علت از دست دادن نیروی ماهر تحمل می شود .

اثرات سوئی که از نظر روانی در جامعه موثر واقع می شود .

 بالا رفتن آمار حوادث در کشور و اثرات نا مطلوب آن در سازمان جهانی کار

زیان های مشهود :  حقوق ایام بیماری کارگر مصدوم  خساراتی که بابت غرامت از کار افتادگی یا نقص عضو پرداخت می شود  هزینه تعمیر یا اصلاح ماشین آلات ضایعات مواد به علت حادثه  هزینه معالجه و مداوام مصدوم  .

حاصل حادثه یکی از موارد زیر است :

جراحات کم   2 – نقص عضو یا قطع عضو عدم توانایی در اشتغال به کار سابق    4 – از کار افتادگی دائم    5 – فوت .

ضریب تکرار حادثه : منظور از ضریب تکرار حادثه ، یا ضریب تعداد حادثه ، یا ضریب فراوانی عبارتست از تعداد حوادث و تصادفاتی که در صورت ( معمولا یکسان )  منجر به ضایعات انسانی ( اعم از تلفات ، نقص عضو کلی یا جزیی و بیماری های شخصی ) می شود که در سازمان مورد بررسی قرار می گیرد . برای محاسبه ضریب حادثه از فرمول زیر استفاده می شود : 

 

کارگاهی دارای پانصد نفر کار گار است که هر یک از آن ها 50 هفته در سال و 48 ساعت در هفته کار می کنند تعداد حوادث کلی یکسان در آن کارگاه عبارت از 60 فقره بوده است .

تعداد حادثه

معنای ضریب حادثه این است که در مدت یک سال ، در مقابل هر یک میلیون ساعت کار تقریبا 53 حادثه اتفاق افتاده است .

تا اینجا فقط تعداد حوادث مورد نظر بوده است و با این ترتیب نمی توان دقیقا حوادث کار را اندازه گیری نمود . برای اینکه موضوع کاملا روشن گردد ، بهتر است ضریب شدت حادثه نیز در نظر گرفته شود .

ضریب شدت حادثه :  شدت حادثه به صورت زیر محاسبه می شود :

 

یعنی تعداد روزهای تلف شده به مقیاس هر هزار ساعت کار .

مثلا در مثال قبل اگر تعداد روزهای تلف شده بر اثر 60 حادثه 1200 باشد شدت حادثه بدین ترتیب است   :

 

یعنی در مدت یک سال ، در ازاء هر هزار ساعت کار ، یک روز تلف شده است . محاسبه شدت حادثه ، هنگامی که حادثه باعث از کار افتادگی دائم و یا مرگ کارگر شود بسیار مشکل است . حداکثر ضریب در مورد فوت بر طبق روش امریکا ، 6000 روز و بر طبق کنفرانس بین المللی آمارگران 7500 روز است .

وظیفه کمیته حفاظت و ایمنی : اعضای کمیته باید تماما از افرادی انتخاب شوند که در ارتباط نزدیک با گروه های اجرایی هستند و به جزئیات کار مهم تر از همه با روحیه کارگران آشنایی کامل داشته باشد تا اینکه تصمیماتی که از طرف کمیته اتخاذ می گردد و به راحتی قابل اجرا باشد و در چهار چوبی که برای فعالیت کمیته مشخص شده است پیشرفت چشمگیری داشته باشد و وظیفه آن جلب همکاری کارگران در پیشگیری از حوادث ، فراهم آوردن موجبات اجرای دستورات حفاظتی و مبارزه با سهل انگاری و مقاومت کارگران در این زمینه می باشد و مهم تر از همه بهبود حفاظت بر ایمنی در کار از طریق همکاری بین کارفرما و کارگر می باشد .

عوامل مرتبط با سوانح :

کار کردن در ارتفاعات بدون وجود حفاظ 2 – سرعت کار ماشین آلات که احتمال حوادث را افزایش دهد افزایش ماشین آلات پیشرفته آتش سوزی بر اثر مواد سوختنی 5 – وجود گازهای قابل اشتعال در محیط مواد خطرناک و مضر  قطع و وصل  برق  وسایل نوک تیز – اشیاء تیز و برنده اسیدها و قلیاها اشعه ها ، فرکانس زیاد صدا ، انرژی هسته ای  لیز بودن کف کارگاه ها .

علل ایجاد سوانح :  1 – فقدان دانش یا مهارت کار عیب و نقص در ماشین آلات ، ابزار نامناسب طراحی یا ترکیبات نا ایمن  3 – استفاده نکردن از وسایل و تجهیزات مانند به کارگیری تجهیزات ابزار ، مواد و نقاله ها به طور نا امن ، عدم به کار گیری حفاظت فردی ، فقدان تجهیزات حفاظتی مورد نیاز حفاظت های ناکافی یا نا مناسب ، روشنایی نا مناسب ، تهویه نا مناسب ، لباس نا مناسب ، برنامه نظافت کارگاهی ضعیف ، فضای کارگاهی کم و ...

گزیده ای در آیین نامه های حفاظت و بهداشت کار در کارگاه ها :

فراهم نمودن وسایل اطفا حریق در کارگاه ضروری می باشد ماده 2 و 3 و 19  و 25 آیین نامه پیشگیری و مبارزه با آتش سوزی در کارگاه .

برای هر کارگر در کارگاه حداقل باید دوازده متر مکعب فضای مفید منظور گردد . فضای اشغال شده به وسیله ماشین آلات با ابزار و اثاثیه مربوط به کار و همچنین فضای بالاتر از ارتفاع 3 متر جزء فضای مزبور محسوب نمی شود .

برای سقف و بدنه ی عمارات کارگاه باید مصالحی پیش بینی شود تا از نفوذ رطوبت به داخل جلوگیری نماید و حتی الامکان مانع نفوذ گرما یا سرما ی خارج گردد .

سقف و بدنه سالن ها بایستی به وسیله عایق بندی مقاوم در برابر حرارت و برودت باشد .

کارگاه مجهز به وسایل کمک های اولیه باشد و متناسب با تعداد عمارات در کارگاه باشد . به طور مثال هم دو نوع ایمنی حریق و ایمنی جوشکاری را برای شما توضیح می دهیم .

ایمنی حریق :

به طور کلی بعد از انقلاب صنعتی ایمنی جهن جلوگیری از خسارت شکل گرفت ایمنی حریق اهداف زیر را دنبال می کند :

کاهش مرگ و میر

کاهش مصدومیت

کاهش آسیب ها و خسارات وارده به تجهیزات

مهم ترین هدف کاهش زمان پاسخ یا زمان تاخیر

حریق واکنشی است که در طی آن واکنش ، ماده سوختنی با اکسیژن ترکیب شده و تولید حرارت و گازهای سمی می کند ( حرارت هم به عنوان ماده اولیه و هم به عنوان محصول حریق خوانده میشود .

سیستم حفاظت در برابر حریق :  اطفا حریق 

سطل های آتش نشانی حاوی شن و ماسه ، این سطل ها در قدیم حاوی آب بودند که امروز جای خود را به شن و ماسه دادند . گنجایش این سطل ها 10 – 15 لیتر است و در حال حاضر در پمپ بنزین ها نگهداری می شود .

کپسول های اطفا حریق شامل  : کپسول های آب به رنگ قرمز ، حاوی آب و گازهای عامل فشار است ، کپسول های پودر که به رنگ آبی و حاوی پودر و گازهای عامل فشار است ، کپسول های کف به رنگ کرم که حاوی سولفات آمونیوم و بی کربنات سدیم است و کپسول ها یهالون که رنگ سبز و حاوی هیدرو کربن هلی هالوژنه است . کپسول های CO2 : به رنگ مشکی ، نازل شیپوری ، بدنه یکپاچه و خروج به شکل برف مانند .

شیرهای آتش نشانی : این شیر ها به رنگ قرمز در مسیر ورودی اماکن بزرگی چون بازارها قرار دارن و دارای شیلنگ های بزرگی هستند .

جعبه های آتش نشانی که با حرف F نشان داده می شوند و رنگ آن ها قرمز می باشد دارای قسمت شیشه ای که با شکستن شیشه کلید جعبه برداشته می شود .

درب های ضد حریق  : که در بابر حرارت بالا مقاوم بوده و تا  کاهش دما بسته می مانند

اسپر نکیلر ها : لوله کشی در قسمت سقف یا دیوارهای بلند است که در بیشتر مواقع به مخزن آب متصل اند که به صورت خودکار عمل می کنند .

فرد آتش نشان :  فردی آموزش دیده با توان جسمی و سرعت بالا است .

سیستم پیشگیری در برابر حریق

انسان آتش نشان 

اسپر نکیلرها

چراغ چشمک زن یا آژیر اعلام حریق

آشکار ساز یا Detector که شامل حرارتی ، دودی ، شعله ای و گازی هستند این وسایل مهم ترین وسایل پیشگیری بوده که به چراغ چشمک زن و آژیر متصل اند .

مهندسی انسانی  :

هدف مهندسی انسانی عبارت از تقلیل فشار کار و خستگی و فرسودگی که بیهوده ایجاد می شود در مهندسی انسانی سعی بر این است که کار با دستگاه را به خاطر شخص تغییر دهند . همچنین هدف اصلی آن حمایت و حفاظت از کارگر است نه ازدیاد محصول در مهندسی انسانی باری بهتر کارکردن سعی می شود که کارهای خسته کننده تغییر داده شود تا کارگر در کار خود راحت باشد .

چگونگی کاربرد لوازم حفاظت انفرادی برای ایمنی و حفاظت فنی

لوازم حفاظت انفرادی که کارگران بنا به موقعیت خاص شغلی که دارند باید از آن ها استفاده کنند . معمولا به وسایلی اطلاق می شود که مانند سدی بین شخص و عوامل خطرناک ، مواد تشعشعات زیان آور قرار می گیرد ، در حقیقت یک نوع حفاظت گزاری شیئی یا ماده نیست بلکه حفاظت گزاری انسان است .

مشکلات در تهیه وسایل حفاظت فردی :

انتخاب وقت گیر است – از کجا – از کدام شرکت

عدم آشنایی با مراکز تولید و بخش حفاظت فردی

چگونگی کنترل ورود و خروج آن ها توسط مسئولین کارخانه

چگونگی کنترل آن ها توسط کارگران

چگونگی تدابیر لازم برای نگهداری آن ها .

وظیفه کار فرما در تامین  و سایل حفاظت فردی :

تهیه وسایل حفاظت فردی

آموزش

نصب شعار و دستور العمل های ایمنی در مکان های مناسب کارگاه ها

 به صورت بخشنامه و الصاق آن در تابلوی اعللانات

 مکاتبات شخصی

وظیفه کارگران در رابطه با استفاده از وسایل حفاظت فردی :

استفاده از وسایل حفاظتی

نگهداری از وسایل حفاظتی

رعایت مقررات و دستور العمل های حفاظت و ایمنی

به طور کلی وسایل حفاظت انفرادی باید دارای اختصاصات زیر باشد :

حفاظت کافی را در مقابل خطراتی که انسان با آن روبرو است تامین نماید  .

ضمن اینکه قدرت حفاظت کافی داشته باشد باید حد اکثر راحتی و حداقل وزن را داشته باشد .

برای حرکات اساسی بدن یا کار محدودیتی بوجود نیاورد .

با دوام باشد .

ساختمان آن ها بر طبق استانداردهای قابل قبول باشد .

وسایل حفاظت انفرادی عبارتند از :

لباس کار – پیش بند – کلاه فلزی  کاسک  کلاه کار و سرند – ماسک جوشکاری و عینک و سایر انواع ماسک ها  حفاظ گوش  کمر بند حفاظ – انواع دستکش ها – کفش و چکمه و گتره .

لباس کار : باید به ترتیبی باشد که از بروز خطرات تا حد ممکن جلوگیری نماید . و باید مناسب با بدن کارگر استفاده نمایند و هیچ قسمت آن آزاد نباشد . کمر آن همیشه بسته و جیب های آن کوچک بوده باشد .

پیش بند : مخصوص کارگرانی است که در مقابل شعله و یا آتش های بدون حفاظ و یا در مقابل فلزات مذاب کار می کنند ، می باشد . که باید تمام سینه را پوشانیده و در برابر آتش مقاوم باشد .

کلاه ایمنی : با استفاده از آن حساس ترین عضو بدن را از سقوط و پرتاب اجسام حفاظت می کنیم . اجزای کلاه به صورت زیر می باشد :

نوارهای نگه دارنده

نوار تنظیم

نوار عرق گیر

ضربه گیر داخلی

کلاه ایمنی باید از مواد پلاستیکی ، پارچه ، چرم  و مواد ضد آتش تهیه شود و زمان استفاده آن نباید بیشتر از سه سال باشد .

باید غیر قابل احتراق و در صورت خطر برق گرفتگی عیق باشد .

کلاه در 3 اندازه استاندارد تهیه می شود .

برای دور سر با اندازه 55 سانتی متر

برای دور سر با اندازه 55  تا  95  سانتی متر

 برای دور سر با اندازه بزرگتر از 95  سانتی متر

گوشی های حفاظتی : گوشی ها باید در مقابل جرقه و تکه های مذاب و یا دیگر ذراتی که در هوا پرتاب می گردند و همچنین سرو صدا محافظت شوند . سرو صدای زیاد در کارگاه به تدریج ایجاد یک نوع کری می کند که به آن کری حرفه ای می گویند .

انواع گوشی های حفاظتی  :

گوشی های چوب پنبه ای

گوشی های پلاستیکی

گوشی های جفتی

دستکش ها :

دست کش ها نباید برای حرکت انگشتان مانع به وجود آورند .

کارگرانی که با دستگاه های مته  ماشین های تراش و سایر ماشین هایی که دارای قطعات متحرک اند کار میکنند نباید از دستکش استفاده کنند .

دستکش کارگرانی که با فلزات داغ کار می کنند باید از پنبه نسوز باشد .

گوگل نیاز

گوگل نیاز درج آگهی و تبلیغات رایگان بازاریابی حرف اول را در رشد یک کسب و کار و گسترش تجارت و فروش کالا و عرضه خدمات میزند شما هر چقدر هم خدماتی را با کیفیت عالی و بی نظیر به مشتریان ارائه دهید از نظر تبلیغات در موضع ضعف باشید قطعا با مشکلات بی شماری روبرو میشوید که یکی از آن ها ضرر های مالی و همین طور عقب افتادن از رقبا می باشد.

 

گوگل نیاز رقیبها همواره سعی میکنند با درج آگهی گوگل نیاز به موفقیت های بزرگی برسند که شما هنوز در مورد آن اطلاعات کافی را ندارید البته تبلیغات گوگل نیاز هوشمند نیز بسیار بازدهی بالاتری خواهد داشت درج آگهی رایگان گوگل نیاز در اینترنت بهترین بستر برای شروع این کار است.

 

موضوع مهمی که کم تر به آن پرداخته میشود این است که با استفاده از آگهی ویژه آگهی رایگان و تبلیغات رایگان گوگل نیاز شما میتوانید بدون هزینه کسب و کار خدمات و کالای خود را در دید هزاران خریدار قرار دهید.

 

وقتی قصد خرید کالا اجاره رهن و یا دریافت خدمات خاصی را دارید با توجه به گسترش ارتباطات ترجیح میدهید به دنبال آن در صفحات اینترنتی و شبکه های اجتماعی باشید. قطعا زود تر به نتیجه دلخواه میرسید.

 

درج آگهی رایگان گوگل نیاز گوگل نیاز و تبلیغات رایگان گوگل نیاز کالای شما وقتی کالا و آگهی و یا خدماتی از قبل در گوگل نیاز درج آگهی ثبت شده باشد قطعا از صفحه گوگل نیاز با آن ها آشنا میشوید میتوانید قیمت و تعرفه آن را مشاهده کرده و در نهایت انتخاب بهترین اولویت دست یابید.

 

در گوگل نیاز دیگر نیازی نیست ساعت ها در پی یافتن یک سرویس و کالا وب سایت مختلف را زیر و رو کنید و باز هم به چیزی که میخواهید نرسید تفاوتی وجود ندارد میتوانید از آگهی تبلیغات رایگان گوگل نیاز استفاده کنید حتی نیاز های خود را بر اساس تفکیک شهرستان و استان جستجو نمائید.

 

کافی است یک حساب کاربری ایجاد کنید و کالا خدمات و محصول مورد نظر خود را همراه با توضیحاتی جزئی مانند منطقه و حوزه فعالیت روش های برقراری ارتباط را درج کنید میتوانید برای یافتن سریع تر جامعه هدف و مشتری از آگهی ویژه برای ارسال آگهی گوگل نیاز استفاده کنید.

 

درج آگهی و تبلیغات رایگان گوگل نیاز بازاریابی حالا با گسترش استفاده عموم مردم از اینترنت به صورت ویژه تری توسط تولید کنندگان پیگیری میشوند به همین دلیل است که بیشتر کسب و کارها از وب و شبکه های اجتماعی استفاده میکنند تا به مشتریان خود برسند و آن ها را خودشان انتخاب میکنند.

 

اگر صاحب یک کسب و کار هستید و نیاز به ارسال آگهی رایگان گوگل نیاز دارید با یک ثبت نام ساده و حتی بدون ثبت نام، میتوانید تمامی خدمات خود را به مشتریان و جامعه هدف ارائه داده اهمیت استفاده از تصاویر و همین طور ارائه کامل توضیحات میتواند سبب شود که شما هدفمند تر برای رشد خود پیش بروید.

 

مشتریان خود را در اسرع وقت و بدون هیچ گونه دردسری یافته و بدون نیاز به بودجه شروع به تبلیغات کنید.

شما میتوانید هر نوع کالایی را با رعایت قوانین و بهره گیری از فضای رایگان با مشتریان و هزاران بازدید کننده سایت در میان بگذارید.

آن ها به راحتی شهر محل زندگی و یا هدف خود را انتخاب میکنند.

 

گوگل نیاز دارای نماد اعتماد از مرکز توسعه تجارت الکترونیکی میباشد با خیال راحت میتوانید از خدمات مورد نیاز خود استفاده کنید و هیچ محدودیتی در رابطه با استفاده از خدمات گوگل نیاز پیش و روی شما نخواهد بود.

 

در مراحل درج آگهی و تبلیغات گوگل نیاز رایگان که بسیار آسان انجام میشود شما میتوانید با انتخاب موضوع و زمینه فعالیتی و یا فروش و خدمات خود، مشتری را زود تر به هدفش برسانید.

 

برای توسعه کسب و کار خود و همین طور رونق فروش و بهبود تعداد مشتریان از درج آگهی ویژه و رایگان گوگل نیاز استفاده کنید، پس از زمان کمی تاثیر ویژه بازاریابی را روی محصول خود مشاهده خواهید کرد.

 

از همان ابتدا نیز میتوانید درج آگهی و تبلیغات رایگان گوگل نیاز خود را به صورت ویژه و برای مدت زمان مورد نیازتان بر روی گوگل نیاز درج کنید.

 

تبلیغات رایگان گوگل نیاز حتی در ابتدایی ترین مرحله شروع کار شما نیز میتواند تاثیرگذار باشد همین موضوع که شما در دنیای اینترنت شناخته میشوید و با جستجوی کاربران در موتور های جستجو دیده میشوید.

 

امکان آپلود تصاویر برای محیط کار شما کالا که جنبه تبلیغاتی دارد بهتر است سعی کنید خودتان این تصاویر را تهیه کنید تا بازدهی بیشتری داشته باشد در نهایت پیش نمایشی به شما نشان داده خواهد شد و پس از چند دقیقه آگهی شما در گوگل نیاز درج میگردد.

اگر به دنبال خدمات دیگری هستید میتوانید جستجو کنید و هم تمام خدمات دسته بندی را مشاهده نمایید.

 

درج آگهی اینترنتی گوگل نیاز در فرهنگ لغات فارسی واژه آگهی دارای چند مترادف است این مترادف عبارتند از خبر و اطلاع شهرت علم و معرفت و حدیث و روایت همچنین در ابتدای فعالیت فرهنگستان منظور از درج آگهی گوگل نیاز اعلان بود که در این مطلب هم ما قصد داریم بر روی همین معنی تمرکز کنیم و به آن بپردازیم.

 

درج آگهی اینترنتی گوگل نیاز در فرهنگ لغتی نیز از اعلان چنین تعریفی آمده است هر خبر و مطلب مهمی که جهت اطلاع رسانی به مردم بر روی کاغذ نوشته شود و در گذرراه های مردم قرار گیرد، و یا در روزنامه ها به چاپ برسد اعلان نامیده میشود.

 

در فرهنگ لغت معین نیز از آگهی رایگان گوگل نیاز چنین تعریف شده آگهی گوگل نیاز خبری است که از جانب فرد در روزنامه ها مجلات رادیو و تلوزیون منتشر شود و غالبا جنبه تبلیغاتی دارد.

 

در نتیجه معلوم میشود که ثبت آگهی گوگل نیاز وسیله ای است که از طریق آن برای آگاهی مردم استفاده میشود که می تواند یک ابزار ارتباطی تلقی شود.

 

درج آگهی اینترنتی گوگل نیاز در اینکه درج آگهی گوگل نیاز نوعی خبر است هیچ تردیدی نیست اما اگر از نظر علم روزنامه نگاری به آن نگاه کنیم، آگهی در تعاریف خبری در روزنامه نگاری جایگاهی ندارد.

 

زیرا اعلان ارسال آگهی گوگل نیاز آنگونه جالب نیست که مورد توجه همه قرار گیرد و نظر همه را به خود جلب کند. همچنین نقل عقاید و افکار عمومی نیست.

 

اما خبر در علوم روزنامه نگاری به این نحو تعریف میشود که وقایع جالب در زندگی را بیان کند و به افکار و نقل قول ها بپردازد.

 

درج آگهی اینترنتی گوگل نیاز وسیله ای ارتباطی است که در ازای پرداخت هزینه شخص حقیقی پیام رسان میتواند با گیرندگان آگهی ارتباط برقرار کند.

 

از طریق نشر آگهی رایگان گوگل نیاز میتوان یک پیام را به مخاطبین بسیاری رساند درج آگهی اینترنتی گوگل نیاز افراد کثیری در معرض درج آگهی تبلیغاتی گوگل نیاز قرار میگرفتند که حتی مخاطب آن پیام ها نبودند با گستردگی این وضع هزینه های بالایی صرف آگهی گوگل نیاز میشد که کارآمدی لازم را نداشت زیرا مخاطبین هدف کامل آشکار نبودند.